วรรคทอง…วรรคธรรม #๒๑

#บุคคลผู้หายากในโลก
มี ๒ บุคคลนะ..ที่หายากในโลกน่ะ!

(๑) บุคคลแรกคือ “บุพการี”
#บุพการี คือ ผู้ที่ทำคุณความดีกับผู้อื่นก่อน
โดยไม่ต้องคอยคิดถึงประโยชน์ตอบแทน
ทำก่อน
“ปุพพะ” แปลว่า แรก หรือ ก่อน
“การะ” แปลว่า การกระทำ
“การี” ก็เป็น ผู้กระทำเป็นปกติ

กระทำก่อน..ไม่ใช่หมายถึงว่าไปตบเขาก่อน ไปเตะเขาก่อนนะ! ..ไม่ใช่อย่างนั้น !!
แต่หมายถึง เลี้ยงดูก่อน เกื้อกูลก่อน ให้ก่อน สอนก่อน
..เรียกว่าทำสิ่งดีๆ ให้ก่อน
คนอย่างนี้..หายากมั้ย?
มีแต่คนคิดอยากจะได้ ไม่อยากให้ใช่มั้ย?

แต่เราเกิดมานี่นะ! มีบุคคลที่ให้เราก่อน เลี้ยงดูเราก่อน ดูแลเราก่อน
บุคคลนั้นก็คือ พ่อและแม่
ท่านจึงเป็นบุพการีของเรา

ถ้าไม่มีพ่อ ไม่มีแม่..
ก็คนที่เลี้ยงดูเรามานั่นแหละ เป็นบุพการีของเรา อาจจะเป็นลุง, เป็นป้า, เป็นน้า, เป็นอา, เป็นพี่ ฯลฯ คนเหล่านั้นก็เป็นบุพการีของเรา
นี่เป็นบุคคลที่ ๑ ที่หายาก

(๒) บุคคลที่ ๒ ที่หายากก็คือ “#กตัญญูกตเวที”
ผู้ที่รู้คุณ แล้วตอบแทน

ส่วนใหญ่..พอได้รับอุปการะแล้ว..
ก็ยากที่จะนึกถึงคุณความดีของผู้ที่อุปการะ
มันมักจะไปมองถึงคนอื่นต่อ
ถ้าเป็นลูก..พอเจอแฟนก็จะไปนึกถึงแฟน
ลืมนึกถึงพ่อแม่ !
หายาก..ที่เจอแฟนแล้วคิดถึงพ่อแม่.. ใช่มั้ย?
มันจะคิดถึงแฟนเตลิดไป
เจอเพื่อนก็คิดถึงเพื่อน
มาทำงานก็คิดถึงเจ้านาย..คิดถึงลูกค้า วงจรชีวิตจะไปอยู่กับเรื่องอื่น
ลืมคิดถึงพ่อแม่ !
พอจะนึกถึงบ้าง..ก็นึกถึงในแง่ว่าจะไปขอ.. ใช่มั้ย?
‘อ้อ! แฟนเราอยากกินไอ้นี่! เดี๋ยวไปขอแม่ดีกว่า’ ‘แฟนเราอยากจะได้ไอ้นี่! เดี๋ยวไปขอพ่อดีกว่า’
มันนึกในแง่ว่า…พ่อแม่เป็นที่พึ่ง เป็นที่ขอของเรา
ไม่ได้นึกในแง่ว่า..
พ่อแม่ทำดีกับเราก่อน เรามีหน้าที่ต้องตอบแทนท่าน
ฉะนั้น “กตัญญู” หมายถึงว่า
รู้ว่าท่านมีบุญคุณกับเรา ทำให้เราก่อนด้วย
“กตเวที” คือ ทำการตอบแทน
ตอบแทนด้วยกาย ด้วยวาจา และด้วยใจ

พระพุทธเจ้ายังตรัสย้ำไว้อีกว่า… กตัญญูกตเวทีเป็นพื้นฐานของคนดีในโลกนี้
ถ้าไม่มีกตัญญูกตเวที..ก็ไม่ใช่คนดีเลย! คนดีธรรมดายังเป็นไม่ได้เลย
อย่าว่าจะมาเป็นโสดาบัน
อย่าว่าจะมาเป็นพระอรหันต์
อย่าว่าจะมาเป็นพระพุทธเจ้า หรือพระปัจเจกพุทธเจ้า คนดีปกติยังเป็นไม่ได้เลย
คนไม่กตัญญู.. ใช้ไม่ได้!!

ธรรมบรรยายโดย
พระอาจารย์กฤช นิมฺมโล
ถอดความจากธรรมบรรยาย “บุคคลผู้หาได้ยากในโลก”
ณ บ้านจิตสบาย
วันที่ ๒๒ มีนาคม ๒๕๕๘