แบบฝึกหัด..ลักขณูปนิชฌาน

วรรคทอง..วรรคธรรม #๒๙

แบบฝึกหัด..#ลักขณูปนิชฌาน

วิธีง่ายๆ เลย ที่จะทำฌานอีกแบบหนึ่ง
ที่เรียกว่า ‘ลักขณูปนิชฌาน’

เราไม่เคยรู้จักเลยว่า..
ไอ้ลักขณูปนิชฌาน เป็นยังไง ?
เพราะ..ไม่เคยทำ! สิ่งนั้นไม่เคยปรากฏกับใจเราเลย! สิ่งที่เราคุ้นเคยที่สุดคือ..#จิตมันไปหาอารมณ์
เพราะฉะนั้น ถ้าจิตไปหาอารมณ์เมื่อไหร่
ก็คือ..ทำแบบเดิมทุกที!

วิธีที่เราจะทำแบบใหม่ง่ายที่สุดเลย
ก็คือ..#รู้ทันตอนมันไหลไป
ไม่ต้องไปสนใจอารมณ์นั้น.. รู้ทันตอนมันไหลไป
เพื่อให้เห็นอาการไหลง่ายๆ ก็คือ..
ให้มันมีที่อยู่ซะก่อน (หาที่อยู่ที่เห็นการเคลื่อนของมันได้ง่าย) ที่อยู่ก็เป็นอารมณ์นั่นแหละ เป็นอารมณ์แบบหนึ่ง แต่เป็นอารมณ์ที่เราตั้งสมมุติเอาไว้ว่าเป็นที่อยู่
แล้วจิตก็เป็นปกติของมันที่ว่า..ไม่ค่อยชอบอยู่บ้าน
เป็นปกติของจิต เป็นอย่างงี้แหละ!

จิตมันคอยชอบออกจากบ้าน
พอออกจากบ้านไปแล้วเนี่ยนะ!
คอยรู้ทันตอนที่มันออก
รู้ทันตอนที่ออกคือ…ขณะที่มันไหลไป
ขณะนั้นจิตไม่ได้รู้ที่อารมณ์ แต่จิตรู้ที่จิต
และมันกำลังแสดงอาการว่า..
มันไม่เที่ยง แสดงอาการที่มันเกิด-ดับ
แสดงอาการที่ว่ามันเป็นไปเอง
มันไหลไปเอง
เรียกว่าทำ ‘ลักขณูปนิชฌาน’
ไม่ได้ไปสนใจอารมณ์ ไม่ได้สนใจบ้านด้วย ไม่ได้สนใจปลายทางด้วย สนใจจิตที่มันกำลังเคลื่อน
อันนี้!..เราไม่ค่อยคุ้น

สิ่งที่เราจะดูได้..ที่จะไปหาลักขณูปนิชฌานได้นะ!
คือเห็นที่มันเคลื่อน คือไม่ไปใส่ใจอารมณ์ ไม่ได้ใส่ใจกระทั่งบ้านนะ!
ไปดูการเคลื่อน
นี่คือต้นทางที่จะไปหา.. #ลักขณูปนิชฌาน

ธรรมบรรยายโดย พระอาจารย์กฤช นิมฺมโล
เรียบเรียงจากการแสดงธรรม ณ #บ้านจิตสบาย วันที่ ๒๒ มีนาคม ๒๕๕๘