#นิมฺมโลตอบโจทย์ ๒๐๖ #ปิดวาจาไม่พูดแล้วยิ้มได้ไหม ?? #ถาม : ไปวัดเขาบอกว่า "ให้ปิดวาจา ไม่พูด" แล้วเรามองกัน..คือไม่พูดแต่ก็เห็นหน้า ยิ้มให้กันได้ไหมค่ะ? #ตอบ : ได้ ๆ แต่จริง ๆ นี่นะ โดยหลักการนะ การปิดวาจาเนี่ย ไม่ใช่ปิดเพื่อที่จะเป็นใบ้ แต่ว่า 'ปิด' เนี่ย เพื่อให้รู้ความปรุงแต่งในใจให้ชัดเจนขึ้น เนี่ยมันปรุงอยู่ในใจนะ! แต่ปากไม่พูด ให้รู้ทันตัวที่มันปรุงแต่ง ไม่ใช่ว่าจะหาวิธียังไง ที่จะสื่อสารกับเขาให้ได้ โดยอาจจะเขียนอะไรอย่างนี้ อย่างนี้ก็พูดดีกว่า เข้าใจไหม? ยิ้มให้ได้ คืออยู่ด้วยกันแล้วก็ยิ้มให้กัน อย่างนี้ไม่มีปัญหาอะไร แต่ถ้าคิดจะสื่อสารอะไรกับเขาสักอย่าง อย่างนี้เราก็วุ่นวายใจอยู่ข้างใน #ถาม : คือหนูเข้าใจ แต่ทีนี้หนูเห็นทุกคนเขาหน้าบึ้งกันหมด ยิ้มก็ไม่ได้หรือเปล่า? หนูก็เลยสงสัยตรงนี้ #ตอบ : ยิ้มได้ ๆ "พุทธะ" แปลว่า ผู้รู้ ผู้ตื่น ผู้เบิกบาน ไม่ใช่ผู้บึ้ง ผู้นิ่ง ผู้เครียด ยิ้มให้ได้ แต่ถ้าเราสมาทานปิดวาจานะ ก็ไม่พูดเท่านั้นเอง ทีนี้ไม่พูดเพื่ออะไร? นี่ต้องดูด้วย ดูจุดมุ่งหมายด้วยนะ ไม่พูดเพื่ออะไร? ไม่พูดเพื่อที่จะดูความปรุงแต่ง คือดูจิตนั่นเอง เห็นสังขารที่มันปรุงแต่งอยู่ข้างใน มี "วจีสังขาร" คือ มันปรุงเป็นคำพูด #ถาม : อันนี้หนูเข้าใจค่ะ เรื่องไม่พูดหนูเข้าใจ แต่ไม่พูด ก็ไม่ได้หมายถึงว่าเราต้องหน้าบึ้งใส่กันไปเลย ไม่ใช่นะ! #ตอบ : กลายเป็นผู้เครียดใช่ไหม? ต้องเป็น ผู้รู้ ผู้ตื่น ผู้เบิกบาน รู้ คือ รู้จิต รู้กิเลส รู้ความปรุงแต่ง ตื่น คือ รู้สึกตัวอยู่ ไม่ใช่หลับใหล หลับใหลในที่นี้ หมายถึงว่า มีโมหะ ลืมตาตื่นอยู่นะ แต่เป็นผู้หลับใหลได้ คือ มีโมหะ เราต้องเป็นผู้ตื่น คือ มีสติ รู้ทันกาย รู้ทันใจ ที่นี้สมมุติว่าไปเจอคนบึ้งนะ และเรานึก "แหม! ยายเนี่ย แสดงว่าไม่เข้าใจเลย" คิดตำหนิเขานะ นี่สมมุตินะ! คิดตำหนิเขา..ให้รู้ทันด้วยว่า เนี่ยเรามีความปรุงแต่งในแง่ตำหนิเขา ไอ้ความปรุงแต่งในแง่ตำหนิเขาเนี่ย..ไม่ดี เป็นอุปกิเลส ให้รู้ทันอุปกิเลสตัวนี้ เขาจะเป็นยังไง ก็เรื่องของเขานะ เขาจะหน้าบึ้ง เขาจะเครียด เขาจะอะไร ..ก็เรื่องของเขานะ แต่เราเนี่ย มีความเห็นอยู่ในใจเนี่ย..ให้รู้ทัน ความเห็นตรงนี้ด้วย เข้าใจไหม? #ถาม : ไอ้ที่ว่าทุกคนเขาอาจจะรู้อะไรกันมาไม่เหมือนกัน ในความคิดของแต่ละคน แต่ "เอ! เรายิ้มให้เขาเราผิดหรือเปล่า? นี่เขาห้ามยิ้มด้วยหรือเปล่า?" เราก็ไม่รู้ข้อปฏิบัติ #ตอบ : โอ้! ถ้าห้ามยิ้มด้วย ย้ายวัดเลย เปลี่ยนสำนักได้เลย เรียกว่า มีปราโมทย์อยู่ในใจ ปราโมทย์เนี่ยเป็นธรรมเริ่มต้นที่พระพุทธเจ้าตรัสไว้ซึ่งเป็นต้นทาง มีธรรมอยู่ชุดนึงที่พระพุทธเจ้าตรัสไว้บ่อยมาก คือ มีปราโมทย์ มีปีติ มีปัสสัทธิ มีสุข แล้วจึงมีสมาธิ ปราโมทย์ ก็คือ ความเบิกบาน ร่าเริง ร่าเริงแล้ว ก็มีปีติ คือความอิ่มใจ ปัสสัทธิ นี่คือ ความไม่เครียด เป็นความปลอดโปร่งโล่งใจ ผ่อนคลายกายใจ แล้วค่อยมีสุข แล้วสุขนี่ เป็นเหตุใกล้ให้เกิดสมาธิ ดังนั้น คนที่จะมีสมาธิให้ถูกต้องเนี่ย ต้องเริ่มด้วยปราโมทย์ ไม่ใช่บึ้งตึง เครียด ไม่ใช่อย่างนั้นนะ! พระอาจารย์กฤช นิมฺมโล เรียบเรียงจากการตอบปัญหาธรรม ในรายการ "ธรรมะสว่างใจ" วันที่ ๓๐ ตุลาคม ๒๕๖๒ ลิงค์วีดีโอ https://youtu.be/xGwa3WUjc4Y (ระหว่างนาทีที่ 7:33 - 12:24)