#นิมฺมโลตอบโจทย์ #ดูแลบุพการี #ถาม : กราบรบกวนเรียนถามเรื่องการดูแลบุพการี ระหว่าง “บุตรที่มีทรัพย์-แต่ไม่มีเวลา” คือ ไม่มีเวลาดูแลบุพการี แต่มีทรัพย์ กับ “บุตรที่ไม่ค่อยมีทรัพย์-แต่มีเวลา” ก็คือ ได้ดูแลบุพการีด้วยการให้เวลาดูแล แต่ทรัพย์ไม่มาก สงสัยว่าบุตรคนไหนเป็น “บุตรกตัญญูกตเวทีต่อบุพการี” และมากน้อยแค่ไหน? #ตอบ : ทันทีที่ได้เห็นคำถามนี้นะ มีความคิดแว๊บขึ้นมาว่า ‘คนถามเนี่ย.. เป็นคนไหน?’ คือจริง ๆ แล้วที่ดีที่สุดนะ ลูกทั้ง ๒ คนควรจะร่วมมือกัน และไม่ต้องมาแก่งแย่งว่าใครจะดีกว่าใคร? ใครจะเด่นกว่าใคร? เรามีทรัพย์-ไม่มีเวลา ก็สนับสนุนทรัพย์ เราไม่มีทรัพย์หรือมีน้อย-แต่มีเวลา ก็เอาเวลานั้นมาดูแลคุณพ่อคุณแม่ เรียกว่า ลูกทั้ง ๒ คนเนี่ยนะ ต่างฝ่ายต่างเอาจุดดีของตัวเองมาส่งเสริมกันในการดูแลพ่อแม่ การดูแลพ่อแม่ก็จะสมบูรณ์ยิ่งขึ้น อันนี้ในกรณีว่าพ่อแม่มีลูก ๒ คน หรือ ๒ คนขึ้นไป เป็นพหูพจน์เนี่ยนะ ก็ลองดูอย่างนี้ ไม่ต้องมาเกี่ยงกันว่า ใครได้บุญมากกว่าใคร? ขอให้มีเจตนาที่จะดูแลคุณพ่อคุณแม่ ให้ท่านได้รับความสะดวกสบายในชีวิต ในความเป็นอยู่ในบั้นปลายชีวิต ก็น่าจะมาในแง่นี้ดีกว่า แต่ถามว่าใครกตัญญู?.. มันก็อยู่ที่ “เจตนา” ของแต่ละคน คนที่ดูแลใกล้ชิดหน่อย ถ้าเจตนาดีเขาก็ได้บุญเยอะหน่อย – นี้ความเห็นส่วนตัว เพราะว่า วัดเอาความง่ายความยากในการกระทำ.. คนจ่ายเงินมันง่าย นึกออกไหม? โอนเงิน ปึ๊ง.. เสร็จ!.. ง่าย! แต่คนดูแลนั่นก็อยู่ทั้งวันทั้งคืน หรืออย่างน้อย ๆ ก็อยู่หลายชั่วโมง ความลำบากในการเฝ้าดูแล โดยเฉพาะถ้าคุณพ่อคุณแม่ป่วยติดเตียง หรือไม่ถึงกับติดเตียง แต่ก็ต้องเอาใจใส่อยู่ตลอดเวลา มีความต้องการโน่นต้องการนี่.. เรียกใช้ อย่างนี้นะ ลูกก็ต้องไปทำ บางคนต้องปั่นอาหาร ให้อาหารทางสายยาง ต้องคอยดูแลเปลี่ยนผ้าปูที่นอน ต้องคอยเช็คอุจจาระปัสสาวะ ประมาณอย่างนี้ งานหนัก ๆ ต้องลงแรง เป็นงานหนัก.. การทำอย่างนี้ ถ้าทำด้วยใจที่ต้องการที่จะทดแทนบุญคุณด้วยความกตัญญูกตเวที อย่างนี้นะ ‘ย่อมได้บุญมากกว่า!’ คล้าย ๆ กับว่า ลงมือทำ แล้วมีความเพียร ในระหว่างนั้นก็มีความอดทน คุณธรรมต่าง ๆ มันเพิ่มพูนในระหว่างที่ดูแลพ่อแม่ มากกว่ากดเงินโอน..ปึ๊ง! เสร็จ!.. หมดภาระ! ไม่ใช่อย่างนั้น ใช่ไหม? ก็เป็นอันว่าถ้าเทียบกันแล้ว ถ้าจะบังคับให้เทียบกันจริง ๆ นะ “คนที่ลงแรงก็น่าจะ ‘มีโอกาส’ ได้บุญมากกว่า” คำว่า “มีโอกาส” หมายความว่า มันอาจจะมีจุดพลาดเหมือนกัน จุดพลาดมาจากอะไร? ก็คืออยู่ด้วยกันเนี่ย งานมันเยอะนะ.. พองานมันเยอะ บางทีก็อาจจะมีขัดเคืองขัดใจกันระหว่างผู้ดูแลกับผู้ถูกดูแล ระหว่างลูกกับแม่กับพ่อเนี่ยล่ะ บางทีก็อาจจะหงุดหงิด “ทำไมไม่ยอมฟังเลย!” หรือว่า “หมอห้ามอย่างนี้ ยังมากินอีก!” ดุพ่อดุแม่เข้าไปอย่างนี้นะ หรือว่าบางทีก็เหนื่อย! เหนื่อย..บางทีก็ออกแรงแบบกระแทกกระทั้น มันก็มีโอกาสเป็นได้ บางทีก็ด้วยความที่มันอ่อนเพลียทางด้านร่างกาย แล้วก็เหนื่อย ก็พลอยทำให้จิตใจ ‘ขาดสติยับยั้ง’ ก็เป็นไปได้! เพราะฉะนั้น มันก็มีโอกาสทั้งในแง่ดี และในแง่ที่ต้องระมัดระวัง ในกรณีที่ลูกที่มีเวลาและให้เวลาในการดูแลพ่อแม่ จะว่าทรัพย์มากหรือทรัพย์น้อยก็แล้วแต่นะ แต่มีเวลาอยู่กับพ่อแม่ มีเรื่องที่ต้องระวังตรงนี้! ซึ่งปกติมาก เป็นเรื่องปกติมาก เพราะว่าบางทีมันเหนื่อย อันนี้ควรให้อภัย แต่อย่างน้อย ๆ ฝ่ายลูกก็ต้องระวังใจตัวเองว่า จะเหนื่อยขนาดไหน ถ้าพลาดอะไรไป :- – พลาดในแง่ของการกระทำทางกาย บางครั้งอาจจะรุนแรง – หรือทางใจด้วยความที่มีโทสะ – หรือทางวาจาพูดอะไรที่มันกระทบกระเทือนจิตใจของคุณพ่อคุณแม่ ไม่ว่าพลาดทางใดทางหนึ่ง หรือทั้งสามทาง ให้รีบรู้ตัวให้ทันเร็ว ๆ แล้วถ้ามีโอกาสให้รีบขอขมา!! ในการดูแลนั้นเป็นการแสดงกตัญญูกตเวที ส่วนความผิดพลาดนั้น อีกเรื่องหนึ่ง..คนละเรื่องกัน ความผิดพลาดเป็นความผิดพลาดของเรา เราก็ควรจะแสดงออกถึงความสำนึกผิด ในสิ่งที่เราได้คิด ได้พูด ได้ทำลงไป คล้าย ๆ กับว่า ถ้าคุณความดีในการดูแลก็ทำไปเรื่อย ๆ เป็นเรื่องดี ทีนี้โทษของการที่เผลอพลาด พูดไม่ดี ทำไม่ดี มันอาจจะมีบ้าง ก็เรียกว่า ต้องเคลียร์ (clear หมายถึง เปิดเผย และทำให้ไร้มลทิน) กันหน่อย เคลียร์ (clear) ในสิ่งที่ตัวเองทำผิดพลาดไป วิธีเคลียร์ (clear) ก็คือ ไปขอขมาซะ ไม่มีอะไรมาก พ่อแม่เนี่ยปรารถนาดีกับลูกอยู่แล้ว อย่าเก็บให้ค้างคาใจ! ทีนี้ในฝ่ายลูกที่ไม่มีเวลา.. แต่มีทรัพย์ บางทีอาจจะมาเยี่ยมเยียน หรืออาจจะโทรคุยกัน เวลาจะเสนอแนะอะไรเนี่ยให้คำนึงถึงคนที่เขาอยู่ดูแลพ่อแม่ด้วย..ว่าเขาลำบากนะ ไม่ใช่เอาแต่เสนอ หรือเอาแต่ตำหนิ “ทำไมไม่ทำอย่างนั้นล่ะ?” “ทำไมทำอย่างนั้น?” “ไม่ทำอย่างนี้ล่ะ?” อย่างนี้นะ บางทีที่เสนอไปเนี่ย มันเป็นข้อเสนอแบบ.. คิดเอาหรู ๆ แต่ในความเป็นจริงมันทำยาก หรือพูดแนวเชิงตำหนิติเตียน บางทีมันทำให้คนที่ดูแลเนี่ยท้อใจ ควรที่จะคอยให้กำลังใจ ควรสำนึกอยู่เสมอว่า.. “คนที่อยู่ดูแลพ่อแม่แทนเรา ในขณะที่เราไม่มีเวลาเนี่ยนะ เขามีพระคุณ.. เขาเป็นตัวแทนของลูกทั้งหลาย ที่ทำให้ลูกทั้งหลายรู้สึกว่า ‘ลูกไม่อกตัญญู’ ถ้าเราไม่มีคนนี้คอยดูแล เราจะต้องลางาน หรือต้องเปลี่ยนงาน มาดูแล” นึกออกไหม? เพราะฉะนั้น เวลาให้ความเห็นอะไรประมาณว่า มันไม่เพอร์เฟค (perfect แปลว่า สมบูรณ์แบบ) ตามที่เราคิด อะไรอย่างนี้นะ อย่าไปเอาอำนาจเงินที่ฉันทุ่มให้ มาแสดงความเป็นใหญ่ในการแสดงความคิดเห็น คล้าย ๆ มันเป็นการทำร้ายจิตใจกัน ทางที่ดีคือ ร่วมมือกัน ประสานกัน เริ่มจาก “ขอบคุณ” ..ขอบคุณคนที่อยู่ดูแล และให้กำลังใจ บางทีอาจจะต้องมีการผลัดเวรกันด้วยซ้ำไป เสาร์อาทิตย์เราว่าง ไปผลัดเวรดูแลพ่อแม่บ้าง จะได้รู้ว่า คนที่เขาอยู่เนี่ยเหนื่อยแค่ไหน? มันไม่ใช่ง่ายนะ ในการดูแลคนป่วย-คนแก่ อันนี้ประสบการณ์เลยนะ อาตมาเนี่ยดูแลโยมพ่อโยมแม่นะ ทั้งที่เป็นพระนี่แหละ แต่ไม่มีปัญหา เพราะอาตมาเป็นฝ่ายมีเวลา โยมพี่มีเงิน.. ก็ธรรมดานะเพราะเป็นฆราวาสก็ควรมีเงิน และโยมพี่เขาก็รู้ด้วยนะพระเนี่ยนะคงไม่มีเวลาตลอดเวลาทั้งวันทั้งคืนที่จะมาดูแลโยมพ่อโยมแม่หรอก (เพราะตอนนั้นก็ช่วยงานเผยแผ่ธรรมะกับครูบาอาจารย์ด้วย) ก็จ้างพี่เลี้ยงมาช่วยดูแล ผ่อนเบาภาระในการดูแลของอาตมา เวลาโยมพี่มาเยี่ยม ก็บรรยากาศก็ไม่เครียดอะไร เราก็ไม่เครียดอะไร เพราะเข้าใจกัน รู้หน้าที่กัน สนับสนุนกัน ส่งเสริมกัน เรามีเวลา เขามีเงิน อย่างนี้นะ ก็เรียกว่าเอาข้อดีของแต่ละคนมาสนับสนุนในการดูแลโยมพ่อโยมแม่ ก็เป็นอันว่าการดูแลไม่มีปัญหาอะไร แล้วก็มีความเข้าใจกัน ต่างฝ่ายต่างชื่นชมกัน เพราะฉะนั้นคำถามแบบนี้ ถ้าเป็นคำถามจากลูก ให้ลูกทั้งสองฝ่ายคิดในแง่ว่า.. ‘เราควรจะนำเอาข้อดีของแต่ละคนมาช่วยกันส่งเสริมสนับสนุนซึ่งกันและกัน’ ทีนี้ขอฝากอีกเรื่องหนึ่ง คือ ในฝ่ายพ่อแม่ที่ถูกดูแล พ่อแม่ที่ถูกดูแลเนี่ย ต้องให้ความยุติธรรม ไม่เอนเอียง ระหว่างลูกที่ดูแล กับ ลูกที่ส่งเงินมา ถ้าเราเป็นพ่อเป็นแม่เนี่ย เราจะปลื้มใครมากกว่ากัน? ลองคิดดูนะ เราป่วยอยู่นะ ลูกที่ดูแลเราอยู่ กับลูกที่ส่งเงินมา ลูกที่ส่งเงินมา นาน ๆ ก็มาเยี่ยมทีหนึ่ง มาเยี่ยมทีก็เอาเงินมาให้ มาหอมแก้ม ฟุดฟาด ๆ แล้วก็กลับไป เอาหลานมาเยี่ยมหน่อย หอมแก้ม ฟุดฟาด ๆ แล้วกลับไป เราปลื้มใครมากกว่ากัน? หันมาดูไอ้ลูกที่ดูแล.. ‘ไอ้เนี่ยนะ เราสั่งอะไรนะ มันก็ไม่ยอมทำตามเลย เพราะมันจะเอาตามหมอ’ อันนี้เป็นเรื่องสมมตินะ ในฐานะพ่อแม่ ลูกที่อยู่ดูแลมันไม่ได้ดังใจ เราก็หงุดหงิดไอ้คนที่อยู่ใกล้ ๆ แล้วก็คอยปลื้มไอ้คนที่นาน ๆ มาเยี่ยมที ยังไม่ทันได้ขัดใจอะไร มันก็กลับไปแล้ว อย่างนี้นะ พ่อแม่อาจจะเป็นเหตุหนึ่งทำให้คนที่อยู่ใกล้เนี่ยหมดกำลังใจได้ จริง ๆ แล้วพ่อแม่ควรจะให้ความยุติธรรมสักหน่อย เพราะมีโอกาสเป็นอย่างมาก อย่างที่กล่าวไว้แล้วว่า ‘ลูกที่ดูแลเนี่ย..จะเหนื่อย’ การเหนื่อย และการที่อยู่ด้วยกันตลอดเวลา หรือหลาย ๆ ชั่วโมงในหนึ่งวันเนี่ยนะ การกระทบกระทั่งกันก็เป็นไปได้ที่จะมี พ่อแม่ควรที่จะให้อภัยกับลูกที่ดูแล และควรจะเห็นอกเห็นใจว่าเขาเหนื่อย ในการที่ว่าต้องนอนเฝ้า ต้องคอยลุกแต่เช้า ตื่นก่อน-นอนทีหลัง ต้องคอยพลิกตัวทุก ๒ ชั่วโมง สำหรับคนที่ติดเตียง อย่างนี้เป็นต้น ต้องคอยทำอาหารด้วย ซักผ้าด้วย นี่เฉพาะดูแลแม่หรือดูแลพ่อนะ งานบ้านยังมีอีก มันก็เป็นเรื่องหนักหนาสาหัสอยู่สำหรับลูกที่จะมาดูแลเรา ถ้าเขาทำอะไรผิดพลาดไปบ้าง เขาเผลอหงุดหงิดบ้าง ก็ให้อภัยเขา อย่าเก็บมาเป็นเรื่องเคืองแค้นใจ แล้วไปพลอยปลื้มแต่คนที่นาน ๆ มาที ซึ่งเขาไม่ค่อยได้ออกแรง อันนี้ในฐานะที่เป็นผู้ใหญ่ ควรจะดำรงความเป็นผู้ใหญ่ด้วยการที่มีพรหมวิหาร “พรหมวิหารธรรม” มี เมตตา กรุณา มุทิตา อุเบกขา – เมตตาลูกเท่า ๆ กัน ปรารถนาดีด้วยความเท่าเทียม – มีความกรุณาลูกที่กำลังเหน็ดเหนื่อยในการดูแลเรา เข้าใจในทุกข์หรือภาระที่เขาประสบอยู่ มีกรุณากับเขา – มีมุทิตา กล่าวชื่นชมในความใส่ใจ ให้กำลังใจบ้าง แม้คำว่า “ขอบใจ” เพียงคำเดียวก็ช่วยได้มาก – วางใจเป็นกลาง ไม่เอนเอียงด้วยรักและชัง และทำตนเป็นคนไข้ที่ดูแลง่าย เป็นคนไข้ที่ไม่เรียกร้องอะไรมาก.. เมื่อเห็นลูก ก็คิดประมาณว่า .. ‘ประเสริฐเหลือเกิน เพราะเราเลี้ยงลูกมาดี ลูกจึงไม่หนีเราไปไหน ยังดูแลเราอยู่’ ‘ขอบคุณที่อยู่ในโอวาท’ ‘ขอบคุณพระพุทธเจ้าที่สั่งสอนพระธรรมมา แล้วเราได้เรียนรู้ แล้วก็สั่งสอนลูกต่อ แล้วลูกเราก็รับเอาพระธรรมนั้นเอามาปฏิบัติ เป็นผู้กตัญญูกตเวที’ อย่างนี้ดีมาก!! ขอบคุณทุก ๆ คน ขอบคุณลูก ๆ ทุก ๆ คน ไม่ใช่ไปเกรี้ยวกราดใส่กับคนที่ทำอะไรไม่ดีในความรู้สึกของเรา มีแม่บางคนเกรี้ยวกราด ยังไม่ป่วยหนัก ลูกก็หนีแล้ว ยังไม่มีงานดูแลอะไรหนักเลยนะ แต่ว่าคอยเกรี้ยวกราด อะไรไม่พอใจก็เกรี้ยวกราด ลูกอยู่ไม่ไหว.. ก็หนี ลูกหนีไปเนี่ยนะ เพื่อนบ้านก็มาเยี่ยม.. ก็ด่าลูกให้เพื่อนบ้านฟัง! เพื่อนบ้านมาเยี่ยมทีเดียว ไม่มาเยี่ยมอีกเลย ญาติมาเยี่ยม ก็ด่าลูกให้ญาติฟัง ญาติมาเยี่ยมทีเดียว ก็ไม่เยี่ยมอีกเลย.. งงไหม? ไม่งงนะ! คือมีแต่โทสะ แล้วแสดงออกด้วยความเกรี้ยวกราด ด่าคนอื่นให้คนมาเยี่ยมเยียนฟังเนี่ยนะ คนฟังเขาก็รู้สึกไม่สบายใจ เพราะฉะนั้นยิ่งด่าลูกให้คนอื่นฟัง คนที่มาเยี่ยมยิ่งลำบากใจที่จะอยู่นั่งฟังคนนี้ด่าลูกให้ตัวเองรับรู้ ปัญหาอยู่ที่มีโทสะ แล้วไม่รู้ทันโทสะในใจนั่นเอง แต่ถ้าคนแก่ระดับเดียวกัน ป่วยระดับเดียวกัน แต่คนนี้ขอบคุณทุกคนที่มาช่วยอำนวยความสะดวก ที่มาช่วยดูแล หรือแม้แต่มาเยี่ยมเยียน .. มีอยู่คนหนึ่งนะบอกว่า ลูกสาวขออนุญาตสามีมาดูแลตัวเอง เขาฝากขอบคุณลูกเขยว่า “ขอบคุณมาก ที่อุตส่าห์สละภรรยามาให้เรา” ทั้ง ๆ ภรรยา คือลูกสาวตัวเองนะ บอกว่า “จริง ๆ แล้ว เขามีครอบครัวของเขาแล้ว เขาก็มีภาระในครอบครัวของเขา” นี่แม่พูดอย่างนี้นะ “ลูกสาวเราก็มีภาระในครอบครัวของเขา สามีเขาอุตส่าห์เสียสละภรรยามาดูแลเรา” ขอบคุณไปถึงสามีซึ่งเป็นลูกเขยตัวเอง คิดดูสิ! อย่างนี้ใครจะไม่อยากดูแล? ใครจะไม่อยากเยี่ยมเยียน? ใครจะไม่อยากมาปรนนิบัติสนับสนุน? รู้สึกเป็นบุญเหลือเกินที่ได้มาเป็นลูกของคน ๆ นี้ เป็นบุญเหลือเกินที่ได้มาดูแลคนดี ๆ แบบนี้ คนมาเยี่ยมได้ยินคำพูดอย่างนี้ก็พลอยปลื้มใจไปด้วย ก็ขอฝากไว้ สำหรับทั้งลูกสองฝ่ายที่ดูแลอยู่ กับลูกที่สนับสนุนด้านการเงิน ไม่ต้องมาแข่งบุญกัน แต่ให้มาสนับสนุนซึ่งกันและกัน – ในฝ่ายลูกที่มีเงินสนับสนุน ก็ให้เห็นอกเห็นใจคนที่เหนื่อยยากในการดูแล เพราะมันเป็นงานยาก งานลำบาก – ฝ่ายลูกที่อยู่ดูแล ก็ให้ระวังว่า มันอาจจะมีบ้างที่มีการกระทบกระทั่งกันกับพ่อแม่ มันอาจจะมีบ้างที่เราจะเหนื่อย แล้วก็สติหลุด ทำอะไรรุนแรงเกินไป หรือพูดอะไรรุนแรงเกินไป ให้รับขอขมา ให้รีบขอโทษ – ฝ่ายคุณพ่อคุณแม่ ผู้เป็นผู้ใหญ่ ควรมีธรรมให้สมผู้ใหญ่ คือ “พรหมวิหารธรรม” มีเมตตา มีกรุณา มีมุทิตา มีอุเบกขา มีความเที่ยงธรรม ยุติธรรม ละอคติทั้งหลาย อคติในแง่ของพอใจ คือ ‘ฉันทาคติ’ อคติในความไม่พอใจ เป็น ‘โทสาคติ’ อคติในความเขลาเกินไป ก็กลายเป็น ‘โมหาคติ’ อคติในแง่ของความกลัว คือ ‘ภยาคติ’ เราเป็นผู้ใหญ่แล้ว ต้องไม่มีอคติเหล่านี้ รักลูกด้วยความเข้าใจ ขอบใจลูกที่สนับสนุนการเงิน เสียสละทรัพย์มาดูแล เห็นอกเห็นใจลูกที่อยู่ดูแล ขอบใจที่เสียสละเวลา รวมทั้งแรงกายแรงใจ ประมาณอย่างนี้ แล้วคนดูแลก็มีกำลังใจ แล้วก็รู้สึกได้บุญทุกครั้งที่ได้ดูแล ลูกที่สนับสนุนทรัพย์ก็มีกำลังใจทำงานหาเงิน เห็นอกเห็นใจกันและกัน ต่างฝ่ายต่างทำหน้าที่กันอย่าง “รู้-รัก-สามัคคี” ก็ขอฝากไว้ทั้ง ๓ ฝ่าย ทั้งลูกที่มีเงิน กับลูกมีเวลา และพ่อแม่ที่กำลังให้โอกาสลูกในการที่จะแสดงความกตัญญูกตเวที พระอาจารย์กฤช นิมฺมโล เรียบเรียงจากตอบปัญหาธรรม รายการธรรมะสว่างใจ ออกอากาศวันที่ ๑๐ มีนาคม ๒๕๖๔ ลิงค์รายการ https://www.youtube.com/watch?v=IFnq-Ew7VVU (นาทีที่ 1.00-20.28) Shortlink: April 8, 2021นิมฺมโลตอบโจทย์admin อ่านต่อ
#นิมฺมโลตอบโจทย์ #นอนทับที่คนตาย #แผ่เมตตา ?? #ถาม : หนูเคยนอนทับที่คนฆ่าตัวตาย แล้วมีคนบอกว่า “คนที่ตายไปอยากอยู่กับหนู” หนูควรจะทำอย่างไร? #ตอบ : โอ้โห! มีที่ไหนที่คนไม่ตายบ้าง? มีอยู่คนหนึ่งนะ ในสมัยพุทธกาล พยายามหาที่ตายที่ไม่ทับที่คนอื่นเลย คือไม่อยากตายทับที่ใคร ..มีใครคิดอย่างนี้บ้าง? อย่าว่าแต่ ‘นอนทับที่ตายใคร’นะ ..นี่ไม่อยาก ‘ตายทับที่ใคร’ อุตส่าห์พาลูกไปเลือกหาที่เผาศพตัวเอง สั่งลูกไว้นะ “ถ้าพ่อตายแล้ว ใหเผาศพพ่อที่นี่นะ อย่าไปเผาในป่าช้านะ ไม่อยากปะปนกับชาวบ้าน” ไปเลือกทีที่ดูแบบ.. ไม่มีใครตายตรงนี้แน่ ๆ เลย ประมาณอย่างนี้นะ ไปได้ที่บนภูเขาแห่งหนึ่ง.. พระพุทธเจ้ามาดักโปรดที่เชิงเขา ถามได้ความแล้ว ตรัสกับลูกว่า “พ่อเจ้าถือความบริสุทธิ์ในที่ตายไม่ใช่เฉพาะในชาตินี้ ชาติก่อนนี้ก็คิดอย่างนี้ แล้วก็มาเลือกที่เดียวกันนี้ซ้ำอีก” ลูกก็อยากรู้เรื่องชาติก่อน พระองค์ก็ตรัสเล่า ชาติก่อนทั้งสองก็เป็นพ่อลูกกันแบบนี้ พ่อก็สั่งลูกแบบนี้ มาเลือกที่เผาศพตรงนี้ ที่คิดว่าไม่ซ้ำที่ใคร ชาตินั้นพระองค์ยังเป็นพระโพธิสัตว์ ก็มาบอกกับพ่อว่า “คุณมาเลือกที่นี่เป็นที่เผาศพตนเองมา ๑๔,๐๐๐ ชาติแล้ว” พ่อลูกก็พิสูจน์ด้วยการขุดไปดู ก็พบกองกระดูกมากมายนับไม่ถ้วน อย่าว่าแต่ทับที่คนอื่นเลยนะ.. นี่ทับที่ตายตัวเอง!! พระองค์จึงตรัสสอนว่า “สถานที่ที่เห็นอยู่ในปัจจุบัน จะเป็นป่าช้าก็ตาม ไม่ใช่ป่าช้าก็ตาม จะหาสถานที่ที่ว่างจากกะโหลกศีรษะสัตว์ที่ตายในแผ่นดินนี้ ไม่มีเลย” “ที่ที่ไม่มีใครเคยตาย ไม่มีในโลก” (ศึกษาเพิ่มเติมได้ที่ อุปสาฬหกชาดก) เพราะฉะนั้นไม่ต้องไปห่วง ไม่ต้องเป็นกังวลว่าจะมีใครติดตาม ไม่ว่าจะนอนตรงไหนนะ มันทับที่คนตาย สัตว์ตาย อะไรตาย เยอะแยะไปหมดแล้ว ไม่รู้กี่คืนมาแล้ว ตั้งแต่เกิดมา ฉะนั้น ไม่ต้องกลัว! ก่อนนอน ไหว้พระ-สวดมนต์-แผ่เมตตา ไม่ใช่ว่า ไปกลัวว่าใครติดตาม แล้วไล่เขานะ ไม่ใช่อย่างนี้นะ คนที่อยู่ตรงนั้นนะ เขาอยู่ก่อนเรา เราไปนอนนะ เราไปนอนที่หลังเขา นึกออกไหม? เพราะฉะนั้น ให้แผ่เมตตา.. “ขอให้สรรพสัตว์ทั้งหลายจงมีความสุข อย่าได้จองเวรซึ่งกันและกัน อย่าได้พยาบาทซึ่งกันและกัน อย่าได้มีทุกข์กายทุกข์ใจ แต่ละคน ๆ แต่ละสัตว์ทั้งหลาย สรรพสัตว์ทั้งหลาย จงรักษาตนให้พ้นจากทุกข์ภัยทั้งหลาย” หมายถึงว่า เขาก็รักษาตนให้พ้นจากทุกข์ภัยของเขา และเราเองเป็นหนึ่งในสรรพสัตว์ด้วย ก็จงรักษาเราเนี่ยให้พ้นจากทุกข์ภัยด้วย ต่างฝ่ายอย่าเบียดเบียนซึ่งกันและกัน คล้าย ๆ แผ่เมตตาให้กับเราและทุก ๆ คนเสมอภาคทั้งหมดเลย อันนี้เป็นวิธีแผ่เมตตาแบบง่าย ๆ ก็คือ ไม่ใช่ว่าเราจะไปขับไล่ไม่ให้ใครติดตามเรา เขาจะอยู่ก็ได้ แต่ให้อยู่เป็นมิตรกัน นึกออกไหม? “อยู่เป็นมิตรกัน” เหมือนอย่างที่พระ ที่ท่านไปอยู่ป่าแล้วก็ถูกผีหลอก ความรู้สึกพระ คือถูกผีหลอก !! แต่ความเด็ดเดี่ยวของท่าน คือ อธิษฐานพรรษาไปแล้ว ท่านก็อยู่ให้ครบพรรษาไป ..ออกพรรษาปุ๊บ รีบกลับมาหาพระพุทธเจ้า พระพุทธเจ้าถามว่า “เป็นอย่างไรบ้างพรรษานี้?” ..“โอ้โห! ลำบากเหลือเกินพระองค์ ผีหลอกทั้ง ๓ เดือน มาสารพัดรูปแบบ ห้อยหัวมา แหวะอก ทำคอขาด แลบลิ้นปลิ้นตา โผล่หน้าต่าง โผล่ใต้ถุน” อะไรอย่างนี้ .. ผีก็มีความเพียรพยายามที่จะหลอกเหลือเกินตลอดทั้ง ๓ เดือน แต่ท่านอธิฐานแล้ว นี้ความเด็ดเดี่ยวของท่านนะ เป็นเรื่องที่น่านับถือท่านมากเลย เด็ดเดี่ยวมาก! แต่สุดท้ายก็มาปรึกษากันว่า “เสนาสนะนี้ไม่สัปปายะ คือไม่เหมาะกับพวกเรา เรากลับไปกราบขอให้พระองค์แนะนำสถานที่อื่นดีกว่า” พอไปกราบพระพุทธเจ้า พระพุทธเจ้าถามถึง พระพุทธเจ้าก็เลย ตรัสบอกว่า.. “เสนาสนะอื่นไม่เหมาะกับพวกท่านหรอก คุณไปอยู่ที่นั่นแหละนะ เอาอาวุธเครื่องป้องกันไป” ..“อ้าว! พระจะเอาอาวุธเครื่องป้องกันจากไหน?” บอกว่า..อาวุธนี้ คืออาตมาเปรียบเทียบเอาเองนะ เทียบเป็น “ธรรมาวุธ” พระองค์ก็สอนให้พระภิกษุเหล่านั้นเจริญเมตตา เมตตานี้เป็นอาวุธเครื่องป้องกันตัวของพระภิกษุและพุทธศานิกชนทั่วไป เจริญเมตตา คือ.. พระพุทธเจ้าสอนนะ ให้กลับไปที่เดิมนั่นใหม่ เป็นเรา ๆ ไปไหม? ถูกผีหลอกมา ๓ เดือนที่นั่น แล้วพระพุทธเจ้าบอก “ให้กลับไปอยู่ที่นั่น” เป็นเรา ๆ ไปไหม? แต่พระพุทธเจ้าให้อาวุธเครื่องป้องกันแล้ว คือ “ให้เจริญเมตตา” ให้เจริญเมตตากับสรรพสัตว์ ในพระสูตร แสดงถึงสัตว์ประเภทนั้นประเภทนี้ ทั้งยาว ทั้งใหญ่ ทั้งปานกลาง ทั้งสั้น ทั้งเล็ก ทั้งอ้วน ทั้งที่เห็นแล้วและที่ยังไม่เห็น ทั้งที่ไกลที่ใกล้ ทั้งที่..“ภูตา วา สัมภเวสี วา” รู้จักไหม? ‘ภูตา’ คือ เป็นพระอรหันต์แล้ว ‘ภูตะ’ คล้ายๆ verb to be.. แปลว่า “เป็นแล้ว” เป็นแล้ว คือเป็นพระอรหันต์แล้ว ก็จะไม่เป็นอะไรในภพไหนอีก “สัมภเวสี” คือ กำลังแสวงหาภพอยู่ ได้แก่ พระเสขะและปุถุชนทั้งหลาย ก็คือ สัตว์ทั้งหลายตั้งแต่อนาคามีลงมาจนถึงสัตว์นรกอเวจีเลย คือ พวกที่ยังไม่เป็นพระอรหันต์ทั้งหลายนั้นล่ะ เป็นพวกที่แสวงหาภพอยู่ แสวงหาที่เกิดอยู่ ..สรรพสัตว์ทั้งหลายทั้งหมดเลย รวมแล้วคือ “สรรพสัตว์ทั้งหลายจงมีความสุข” ให้ความปรารถนาดีเหมือนกับแม่ที่มีลูกคนเดียวแล้วรักลูกนั้น เอาชีวิตตัวเองแทนได้ถ้าเกิดมีใครมาทำร้ายลูก ถ้ามีใครมาทำร้ายลูกนะเอาชีวิตแม่นี้เสียสละแทนลูกคนนี้ได้ “มาตา ยะถา นิยัง ปุตตัง อายุสา เอกะปุตตะมะนุรักเข” “มารดาถนอมลูกคนเดียวผู้เกิดในตน ด้วยการยอมสละชีวิตของตนแทนได้ ฉันใด” แผ่เมตตาด้วยความรู้สึกแบบนี้ให้กับสรรพสัตว์ทั้งหลาย ลองนึกดูนะว่า เราถูกทักเพียงแค่ไปนอนทับที่คนตาย แล้วยังไม่ถูกหลอกเลย ของท่านเนี่ยนะ ถูกหลอกมา ๓ เดือน “ผีมีจริงไหม?” ถ้ามีใครไปถามท่าน ท่านบอกบอก “มีแน่ ๆ เลย” สรุปแล้วคือ พอไปถึง ..ได้รับธรรมาวุธแล้วจากพระพุทธเจ้า ไปถึงชายป่านั้นที่เคยถูกผีหลอกเนี่ย แผ่เมตตาเลย ทำอย่างที่พระพุทธเจ้าตรัสไว้เลย แผ่เมตตาไป “สรรพสัตว์ทั้งหลายจงมีความสุข” ทำใจเหมือนเป็นแม่หรือเป็นพ่อ มีความรักกับลูก แต่ในพระสูตร พระองค์ให้ใช้ความรู้สึกของแม่นะ เพราะแม่เนี่ยจะมีความรักลูกอย่างซาบซึ้งมากกว่า ก็แผ่เมตตาประมาณว่า.. “ขอให้สรรพสัตว์ทั้งหลายจงมีความสุข” ปรากฏว่า! ในที่นั้นนะที่ว่ามีผีหลอกเนี่ย ไม่ใช่ผีเปรต ไม่ใช่ผีอสุรกายที่ไหน แต่เป็นเทวดา! เป็นเทวดาที่อึดอัดใจว่า พระมาพักอยู่ที่เนี่ยนะ ท่านเป็นเทพารักษ์ ..รู้จักเทพารักษ์ไหม? ไม่ได้อยู่สำโรงนะ! “เทพารักษ์” คือ เทวดาที่อยู่ตามต้นไม้ เวลาพระท่านมาอยู่โคนต้นไม้ เทพารักษ์ท่านทนเดชแห่งศีลของพระไม่ได้ ต้องลงมาจากวิมาน ประมาณว่าอยู่สูงกว่าพระไม่ได้ ทีนี้พอพระท่านมาอยู่นาน ๆ ต้องลงจากวิมานทุกวันเนี่ยนะ เทพารักษ์ก็รู้สึกว่าลำบาก ก็อยากให้พระเนี่ยออกไป เวลาจะให้พระออกไปก็ไม่แสดงตนเป็นเทวดามา ก็แสดงตนเป็นผีแบบที่เราเข้าใจ ผีที่น่ากลัว ทีนี้คราวนี้ พอพระแผ่เมตตาไป เทวดาทั้งหลายก็คิด.. ‘อ้าว! พระเหล่านี้จริง ๆ แล้วเนี่ย ไม่ได้เป็นศัตรูอะไรกับใครเลย ปรารถนาดีกับทุกคน รวมทั้งเทวดา.. เราเป็นหนึ่งในผู้ที่เขาปรารถนาดีด้วย’ เมื่อก่อนนี้พระท่านคงไม่ได้คิดอย่างนี้ ไม่ได้มีความคิดในแง่ของปรารถนาดี อยากให้เขามีความสุข ไม่ได้คิดอย่างนี้ มุ่งจะฝึกทำจิตให้มีอารมณ์เดียว พอถูกผีหลิกมัวแต่รักตัว แล้วก็อาจจะพยายามจะขับไล่ ประมาณนี้นะ ‘เมื่อไหร่ มันจะไปสักที จะพ้น ๆ ไปสักที!’ ถ้าเป็นได้ก็ภาษาไทยประมาณ “ชิ่ว ชิ่ว” อะไรอย่างนี้นะ มันไม่มีความเมตตาเกิดขึ้น แต่ตอนไปครั้งหลัง ๆ จากไปกราบพระพุทธเจ้าแล้ว พระพุทธเจ้าให้ธรรมาวุธคือ “ให้แผ่เมตตา” ปรากฏพอหลังจากแผ่เมตตาไปแล้วเนี่ย เทวดาทั้งหลาย ยินดีต้อนรับ อยากให้พระที่มีเมตตาเนี่ย อยู่ตรงนั้นนาน ๆ อ้าว! กลายกลับเป็นอย่างนี้อีก ไม่ใช่เพียงแค่ไม่ไล่นะ ยินดีต้อนรับให้อยู่ที่นั่นนาน ๆ เป็นมิตรซึ่งกันและกัน แล้วคอยปกป้องด้วย ในที่สุดพระภิกษุเหล่านั้นก็บรรลุมรรคผลเป็นพระอรหันต์กันทุกรูป (ศึกษาเพิ่มเติมได้ที่ เมตตสูตร ขุททกนิกาย ขุททกปาฐะ) เวลาเราแผ่เมตตาเนี่ยนะ พระพุทธเจ้าจึงแสดงว่า.. อานิสงค์ของการแผ่เมตตา คือ 1. หลับสบาย 2. ตื่นขึ้นก็สบาย 3. ขณะนอนหลับก็ไม่ฝันร้าย 4. เป็นที่รักของมนุษย์ทั้งหลาย 5. เป็นที่รักของอมนุษย์ทั้งหลาย อมนุษย์ ในที่นี้หมายถึงว่า ไม่ใช่เฉพาะเทวดา ก็คือรวม เปรต อสุรกาย ที่เรากลัว ๆ กันด้วย พอแผ่เมตตาไปแล้ว เขากลับรักเราด้วย 6. เทวดาคุ้มครองรักษา 7. ไม่เป็นอันตรายจากไฟ จากอาวุธ จากยาพิษอะไรทั้งหลาย 8. จิตเป็นสมาธิได้เร็ว 9. ผิวหน้าผ่องใส 10. ตายอย่างมีสติ ไม่หลงตาย 11. ถ้าไม่บรรลุคุณวิเศษสูงขึ้นไป อย่างน้อยก็เป็นพระพรหม อยู่บนพรหมโลก นี้คืออานิสงส์ของเมตตา ดังนั้น ถ้ากลัวตามคำทักของคนอื่นว่า “ไปนอนทับที่ตายของใคร แล้วคนที่ตายตรงนั้น จะมาตามเรา” ถ้าเขาตามมาแล้วเราแผ่เมตตา เขาก็กลายเป็นเพื่อนคอยดูแลเราปกป้องเรา.. อันนี้ดีไปเลย นึกออกไหม? ไม่ต้องไปกลัว.. แผ่เมตตาไป แล้วไม่ต้องไปกลัวว่า ‘เอ๊ะ! แล้วคืนนี้เราจะไปนอนทับที่ตายใครหรือเปล่า?’ แผ่เมตตาไปก่อน ทับแน่..ทับแน่! ไม่มีตรงไหนที่ไม่มีคนตาย ทับแน่! เพราะฉะนั้นหมดห่วง ไม่ต้องกลัว เอานะ.. ให้แผ่เมตตานะ พระอาจารย์กฤช นิมฺมโล เรียบเรียงจากตอบปัญหาธรรม รายการ “ธรรมะสว่างใจ” ออกอากาศวันที่ ๑๐ มีนาคม ๒๕๖๔ ลิงค์รายการ https://www.youtube.com/watch?v=IFnq-Ew7VVU (นาทีที่ 20.30-30.00) Shortlink: April 3, 2021นิมฺมโลตอบโจทย์admin อ่านต่อ
วันอาทิตย์ที่ ๒๘ มีนาคม ๒๕๖๔ วันพระ ขึ้น ๑๕ ค่ำ เดือน ๕ ปีฉลู ?️?️?️ พระกฤช #ฝากคิด #ฝากคำ #ฟังธรรมให้ได้ประโยชน์สูงสุด ฟังธรรมจะให้ได้ประโยชน์สูงสุด คือ “จะต้องฟังอย่างมีเป้าหมาย” เป้าหมายของเราในชีวิตนี้ ก็คือ “จะต้องพัฒนาตนเองให้ถึงทางพ้นทุกข์ให้ได้ หรืออย่างน้อยให้ใกล้เคียง” ดังนั้นการฟังธรรม คือ การมาฟังวิธีการพัฒนาจิตใจตนเอง ให้ถึงความพ้นทุกข์ ให้มีเป้าหมายอย่างนี้ ไม่ใช่ฟัง..เพื่อจดจำไปถกเถียง ไม่ได้ฟัง..เพื่อเก็บข้อมูล ไปอวดภูมิรู้กับคนอื่น ไม่ใช่ฟัง..เพื่อสนองตัณหาอะไรอย่างอื่น แต่ฟัง..เพื่อทราบวิธีการที่จะพัฒนาตนเอง ว่าทำอย่างไร?..ทุกข์ที่มีอยู่นี้เนี่ย! จะดับหายไป หรือให้มันน้อยลง ๆ ก็คือ พัฒนาจากปุถุชนให้เป็นพระโสดาบัน พัฒนาจาก “โสดาบัน” ให้เป็น “สกทาคามี” พัฒนาจาก “สกทาคามี” ให้เป็น “พระอนาคามี” พัฒนาจาก “พระอนาคามี” ให้ถึงที่สุด คือเป็น “พระอรหันต์” ไป นี้คือ ไปฟังธรรม เพื่อประโยชน์พัฒนาตนเอง พัฒนาจิตใจตนเอง จนกว่าจะพ้นทุกข์ออกไป ที่แนะนำ ก็คือว่า ฟังธรรมไม่ว่าจะทางไหนเนี่ย ถ้าฟังแบบมีเป้าหมาย มันจะทำให้การฟังนั้นได้ประโยชน์สูงสุด ก็คือ ได้วิธีการที่จะเอามาพัฒนาตนเอง ดังนั้นไม่ว่าจะฟังจากสื่อไหน? เวลาไหน? ขอให้ได้ฟัง และให้มีเป้าหมายอย่างนี้! พระอาจารย์กฤช นิมฺมโล เรียบเรียงจาก ถาม-ตอบ รายการธรรมะสว่างใจ เมื่อวันที่ ๓ มีนาคม ๒๕๖๔ ลิงค์แสดงธรรม https://www.facebook.com/Watsanghatha… website : www.watsanghathan.com (นาทีที่1.26.22-1.28.11) Shortlink: April 1, 2021ฝากคิดadmin อ่านต่อ
วันอาทิตย์ที่ 21 มีนาคม 2564 วันพระ ขึ้น ๘ ค่ำ เดือน ๕ ??? พระกฤช #ฝากคิด #ฝากคำ #จิตที่มีสติดีเสมอ องค์ธรรมที่จะช่วยให้เราภาวนาแล้วปลอดภัย ที่ควรจะทำก่อนก็คือ “สติ” อย่าเพิ่งรีบทำสมาธิ ! “สมาธิ” อาจจะเกิดกับจิตที่เป็น ‘กุศล’ ก็ได้ หรืออาจจะจิตที่เป็น ‘อกุศล’ ก็ได้ เช่น โจรจะยิงเจ้าทรัพย์ ก็ต้องมีสมาธิ ถึงจะยิงถูก อย่างนี้สมาธิเกิดกับจิตที่เป็นอกุศลได้ แมวจะจับจิ้งจก ก็ต้องมีสมาธิ ในการที่จะค่อย ๆ ย่องไป แล้วก็พุ่งกระโจนไปสู่เป้าหมาย จิตที่เป็นสมาธิ..ยังไม่แน่ว่าจะดีหรือไม่ดี แต่ จิตที่มี “สติ” ดีเสมอ จิตที่มีสตินะ มีความรู้สึกตัว ..ดีเสมอ เพราะฉะนั้นครูบาอาจารย์มักจะสั่งสอนว่า “ให้เจริญสติก่อน” เจริญสติเนี่ย ไม่ใช่สติแบบโลก ๆ แต่เป็น “สติในสติปัฏฐาน” พระอาจารย์กฤช นิมฺมโล เรียบเรียงจากธรรมบรรยาย : ธรรมะที่เป็นมงคลชีวิตในวันมาฆบูชา (ภาคบ่าย) ณ ยุวพุทธิกสมาคมแห่งประเทศไทย เมื่อวันที่ ๑๙ กุมภาพันธ์ ๒๕๖๒ ลิงค์แสดงธรรม https://www.youtube.com/watch?v=Yi46aJXh5c8 (นาทีที่ 21.24 -22.32) Shortlink: April 1, 2021ฝากคิดadmin อ่านต่อ
วันเสาร์ที่ ๑๓ มีนาคม ๒๕๖๔ วันพระ แรม ๑๕ ค่ำ เดือน ๔ ??? พระกฤช #ฝากคิด #ฝากคำ #อย่าละเลยพระพุทธเจ้า ครูบาอาจารย์ท่านเตือน… การนับถือพระพุทธเจ้าในอดีตก็ตาม ในอนาคตก็ตาม ต้องระวังนิดนึง!.. ระวังในแง่ของตัวเราเอง !!.. ท่านให้ข้อสังเกตว่า.. คนเรานี่นะ..บางทีก็ไปเน้นนับถือพระพุทธเจ้าองค์ปฐม หรือพระพุทธเจ้าในอดีต บางคนก็ไปเน้นนับถือพระพุทธเจ้าที่จะไปตรัสรู้ในอนาคต คือ “พระศรีอริยเมตไตรย” ..ลืมองค์ปัจจุบัน !!! พระพุทธเจ้าองค์ปัจจุบันกำลังมีบทบาทในปัจจุบันนี้.. ธรรมจักรที่พระพุทธองค์แสดงกำลังมีบทบาทในปัจจุบันนี้.. ..กลับละเลย! แล้วหวังจะไปเกิดในยุคพระศรีอริยเมตไตรย ครูบาอาจารย์บอกว่า..อย่าหวัง! เพราะปัจจุบันทำความคุ้นชินที่จะ”ประมาท”ไปแล้ว คือ พระพุทธเจ้าสอน “อริยสัจ ๔” ไม่สนใจ! พระพุทธเจ้าสอน “สติปัฏฐาน ๔” ไม่สนใจ … ถ้าละเลยพระพุทธเจ้าองค์ปัจจุบัน !! ก็อย่าหวังว่าจะทันพระพุทธเจ้าองค์ต่อไป พระอาจารย์ กฤช นิมฺมโล เรียบเรียงจากรายการ “คลิกใจให้ธรรม” ลิงค์ไฟล์https://youtu.be/y_PKAVvB3ok Shortlink: April 1, 2021ฝากคิดadmin อ่านต่อ
วันเสาร์ที่ ๖ มีนาคม ๒๕๖๔ วันพระ แรม ๘ ค่ำ เดือน ๔ พระกฤช #ฝากคิด #ฝากคำ #จาคะกิเลส การฝึกปฏิบัติเพื่อไม่มีตัวตน ก็คือ ฝึกจาคะ ก่อนที่จะไปเป็นพระโสดาบัน .. ก่อนจะบรรลุมรรคผลแล้วเห็นว่า “กายนี้-ใจนี้ไม่ใช่ตัวเรา” ก็ต้องฝึกตัว “จาคะ” นี้ด้วย ทำ ‘ความเห็นแก่ตัว’ ให้มันเบาบางจางคลายไปบ้าง ด้วยการฝึกที่จะไปช่วยเหลือคนอื่น ด้วยการให้วัตถุสิ่งของกับเขา .. ละความเห็นแก่ตัว ถ้าฝึกปฏิบัติ แต่ยังเห็นแก่ตัวอยู่.. ก็ยาก!! เรียกว่า “ยึดมั่นถือมั่น ‘ความเป็นตัวตน’ อย่างเหนียวแน่น” มันก็ยากจะเกิดมรรคผล ต้องฝึกจาคะ! ….. “จาคะ” นอกจากจะมีการ ‘สละวัตถุสิ่งของ’ แล้ว มันต้องมีใจกล้าพอที่จะ ‘จาคะกิเลส’ ตัวเองด้วย คนเราเนี่ยตามใจกิเลสมานาน อยากได้อะไรก็จะตามใจกิเลส ทำให้มันสมอยาก คือเอาสิ่งที่อยากได้นั้นมาให้ได้ แสวงหาสิ่งนั้นมาให้ได้ ได้ด้วยความชอบธรรมก็ดีไป ถ้าไม่ได้ด้วยความชอบธรรม.. ถ้าไม่มีสำนึกของศีลเลย.. ก็ไปแสวงหาแบบไม่ชอบธรรม อย่างนี้เรียกว่าไม่มี “จาคะ” เลย ไม่สละกิเลสออกไปได้เลย เพราะฉะนั้น..ต้องฝึกสละด้วยนะ! กิเลสที่เกิดขึ้นมา รู้ทัน!.. แล้ว “จาคะ(กิเลส)” ไป รู้ทัน.. แล้ว “จาคะ(กิเลส)”ไป ต้องฝึกจาคะ! พระอาจารย์กฤช นิมฺมโล เรียบเรียงจาก ถาม-ตอบ รายการธรรมะสว่างใจ เมื่อวันที่ ๒๔ กุมภาพันธ์ ๒๕๖๔ ลิงค์แสดงธรรม https://www.facebook.com/Watsanghathan.Nonthaburi/videos/898255431021786 (นาทีที่1.07.12-1.07.58) Shortlink: April 1, 2021ฝากคิดadmin อ่านต่อ
#นิมฺมโลตอบโจทย์ ๓๑ #สติ #สัมมาสติ ถาม : พระอาจารย์คะ “สติ” กับ “สัมมาสติ” ต่างกันยังไงคะ สติ คือ สติโลกๆ หรือเปล่าคะ แล้ว..สัมมาสติ คือ รู้กายรู้ใจตามความ เป็นจริงหรือเปล่าคะ ตอบ : สติ ทั่วๆ ไปก็แปลว่า ระลึกได้ นึกได้ ไม่เผลอ สัมมาสติ หมายเฉพาะสติปัฏฐาน ๔ คือเป็นสติที่ระลึกถึงกาย เวทนา จิต ธรรม ถ้าระลึกถึงสิ่งอื่นก็เป็นสติธรรมดา ในสติปัฏฐานไม่ได้กล่าวเพียงการระลึกเท่านั้น แต่กล่าวว่าระลึกรู้ตามที่เป็นจริง เท่าที่มันเป็น ไม่ถูกครอบงำด้วยความยินดียินร้าย เพราะถ้าถูกครอบงำ การเห็นสภาวะจะเพี้ยนไปตามอำนาจกิเลส หมายเหตุ : ขอยกข้อความใน “มหาสติปัฏฐานสูตร” มาให้ศึกษา สติปัฏฐาน ๔ ประการ ๔ ประการ เป็นไฉน ดูกรภิกษุทั้งหลาย ภิกษุในธรรมวินัยนี้ – พิจารณาเห็นกายในกายอยู่ มีความเพียร มีสัมปชัญญะ มีสติ กำจัดอภิชฌาและโทมนัสในโลกเสียได้ ๑ – พิจารณาเห็นเวทนาในเวทนาอยู่ มีความเพียร มีสัมปชัญญะ มีสติ กำจัดอภิชฌาและโทมนัสในโลกเสียได้ ๑ – พิจารณาเห็นจิตในจิตอยู่ มีความเพียร มีสัมปชัญญะ มีสติ กำจัดอภิชฌาและโทมนัสในโลกเสียได้ ๑ – พิจารณาเห็นธรรมในธรรมอยู่ มีความเพียร มีสัมปชัญญะ มีสติ กำจัดอภิชฌาและโทมนัสในโลกเสียได้ ๑ ฯ พระอาจารย์กฤช นิมฺมโล เรียบเรียงจากตอบโจทย์บนนิมฺมโลเพจ วันที่ ๑๕ พฤษภาคม ๒๕๕๙ Shortlink: April 1, 2021นิมฺมโลตอบโจทย์admin อ่านต่อ
#นิมฺมโลตอบโจทย์ #อภิณหปัจจเวกขณะ #เราจะต้องพลัดพรากจากของรักของชอบใจทั้งสิ้นเป็นธรรมดา” #ถาม : คนเราจะจากกัน เป็นเพราะหมดบุญวาสนาต่อกัน ใช่หรือไม่? ขอพระอาจารย์ช่วยหาอุบายที่จะทำให้ลืมอดีตด้วย #ตอบ : แสดงว่าผู้ถามกำลังพลัดพรากใช่ไหม? ..เป็นเรื่องธรรมดานะ เป็นเรื่องธรรมดา เวลาเราพลัดพราก มันมีบทธรรมที่ควรพิจารณา คือบท “อภิณหปัจจเวกขณะ” เป็นบทธรรมที่พระพุทธเจ้าตรัสให้ชาวพุทธทั้งหลายพิจารณาอยู่ทุก ๆ วัน คือ ควรพิจารณาทุก ๆ วัน ว่า ๑. เรามีความแก่เป็นธรรมดา ไม่ล่วงพ้นความแก่ไปได้ ๒. เรามีความเจ็บไข้เป็นธรรมดา ไม่ล่วงพ้นความเจ็บไข้ไปได้ ๓. เรามีความตายเป็นธรรมดา ไม่ล่วงพ้นความตายไปได้ ๔. เราจะต้องพลัดพรากจาก “ของรักของเจริญใจ” ทั้งสิ้น เป็นธรรมดา “ของรัก ของเจริญใจ” หมายถึง ทั้งคน ทั้งสัตว์ ทั้งสิ่งของ ๕. เรามีกรรมเป็นของ ๆ ตน ทำกรรมอะไรไว้ ย่อมได้รับผลของกรรมนั้น ดีก็ตาม ชั่วก็ตาม ข้อที่ ๕ เป็นเรื่องของเชื่อในเรื่องของกฏแห่งกรรม ทำดีได้ดี ทำชั่วได้ชั่ว ตอนนี้สภาวะของผู้ถามมันจะอยู่ในข้อที่ ๔ “เราจะต้องพลัดพรากจากของรัก ของชอบใจ ทั้งสิ้น เป็นธรรมดา” ถ้าเราไม่ทำใจอย่างนี้ไว้ก่อน หรือไม่พิจารณาเรื่องนี้ไว้ก่อน ยามรัก ก็รักสุดหัวใจ ..เวลาต้องพลัดพรากจากไปก็รู้สึกเหมือนใจจะขาด แต่ถ้าเราพิจารณาไว้ก่อนนะ.. “สักวันจะต้องจากไป สักวันจะต้องพลัดพราก” ได้ของรักอะไรมา ก็รู้อยู่ว่า สักวันจะต้องพลัดพราก ได้อยู่กับคนรัก ก็รู้อยู่ว่า สักวันหนึ่งเหตุการณ์นี้จะต้องหายไป คนที่อยู่ร่วมกัน ประชุมกันในที่นี้ ซึ่งกำลังอยู่พร้อมหน้าพร้อมตากันนี้ มันจะไม่เป็นอย่างนี้อยู่ตลอดไป เหตุการณ์นี้จะต้องเปลี่ยนไป มันไม่ใช่ว่าจะต้องทะเลาะกัน แต่อาจจะรักกันดีอยู่ แต่พลัดพรากกัน ทั้งจากเป็น และทั้งจากตาย นึกออกไหม? ถ้าเรามองเหตุการณ์ทุก ๆ อย่าง ที่ผ่านมา ว่า “สิ่งนี้เป็นของชั่วคราว” สิ่งนี้เป็นของชั่วคราว – เหตุการณ์นี้เป็นเรื่องชั่วคราว เวลาเราเห็นเหตุการณ์เหล่านี้ เป็นเรื่องชั่วคราว เราจะไม่ประมาท!! เราจะไม่ประมาท ไม่คิดว่า ‘ทุกคนจะต้องอยู่อย่างนี้ตลอดไป’ ตอนที่เราคิดว่า.. ‘ทุกคนจะต้องอยู่อย่างนี้ตลอดไป’ ‘ภาพนี้ต้องเป็นอย่างนี้ อยู่อย่างนี้’ ‘กลุ่มนี้จะต้องอยู่กันอย่างนี้ตลอดไป’ บางทีเราจะประมาทอย่างหนึ่ง.. ที่น่ากลัวก็คือว่า เวลามีอะไรควรทำ..ก็ไม่ทำ เวลาจะดูแลกันให้ดี ๆ ก็ไม่ยอมดูแล เพราะคิดว่า ‘พรุ่งนี้ก็ได้’ เวลาจะพูดอะไรดี ๆ ก็คิด.. ‘พรุ่งนี้ก็ได้’ เวลามีความผิดอะไรขึ้นมาจะขอโทษ ‘พรุ่งนี้ก็ได้’ มันผัดเวลาไป ไม่คิดว่า.. ‘ถ้าเขาตายไปวันนี้ พรุ่งนี้ไม่ได้ขอโทษเขาแล้วนะ’ ‘ถ้าเขาตายไปวันนี้ พรุ่งนี้ไม่ได้ขอบคุณเขาแล้วนะ’ คุณความดีที่เขาทำกับเรา เราก็เลยไม่ได้ขอบคุณเขาเลย ความผิดพลาดพลั้งอะไรของเราที่เราเผลอไป พลั้งไป ที่ทำไปกระทบเขา แทนที่จะได้ขอโทษ ก็ไม่ได้ขอโทษเขาเลย หรือบางทีเขาเป็นฝ่ายกระทำกับเรา แทนที่เราจะบอกให้อภัยกับเขา ก็ไม่ได้บอกเขาเลย การขอบคุณ การขอโทษ การให้อภัยกัน..ไม่ได้เกิดขึ้นเลย เพราะคิดว่า..จะอยู่กันอีกนาน ๆ ทีนี้ถ้าเราพิจารณาอยู่เสมอว่า “เราจะต้องพลัดพราก” ที่พบกันอยู่ทุกวันนี้นะ มันไม่แน่นะ แม้เขาไม่ได้เป็นฝ่ายไป เราเองก็อาจจะไป เขาอาจจะอยู่ แต่เราอาจจะตาย หรือเขาอาจจะอยู่ปกตินะ แต่เราต้องไปเข้าโรงพยาบาล..อีกยาวเลย และยิ่งถ้าเป็นโควิด (covid-19) นะ .. เขาให้เราอยู่คนเดียวด้วย เจอใครไม่ได้ด้วย ใครจะมาเยี่ยมก็ไม่ให้เยี่ยมด้วย แค่นี้ก็รู้สึกว่า ‘เอ้า! ชีวิตเป็นของไม่แน่แล้ว’ ใช่ไหม? แม้จะยังมีชีวิตอยู่ จะขอโทษ จะขออภัย หรือจะขอบคุณอะไรกัน..ไม่ได้แล้ว จะบอกรักอะไร.. เขาก็ไม่ให้เข้าไปเจอกันแล้ว เพราะฉะนั้น การพิจารณาว่า ‘เราจะต้องพลัดพราก’ มันไม่ใช่เพียงแค่ว่า ‘เตรียมใจที่จะไม่เสียใจ’ นะ มันคือ มีความไม่ประมาทในการพูด ในการคิด ในการทำ ในการปะทะสังสรรค์ซึ่งกันและกัน ในการใช้ชีวิตร่วมกัน เวลาที่จะต้องพลัดพรากจากกันจริง ๆ เนี่ย จะไม่เสียใจกับช่วงเวลาที่อยู่ร่วมกัน รู้สึกว่าเราได้ใช้ชีวิตร่วมกันเนี่ย ‘เป็นบุญเหลือเกินที่ได้อยู่กับคน ๆ นี้’ และได้ใช้ชีวิตร่วมกัน – มีชีวิตอย่างมีคุณค่าร่วมกัน จากกันไปแล้ว ก็จากกันด้วย “ความสบายใจ” ไม่ติดข้องในแง่ที่ว่า “เคยทำอะไรผิด แล้วไม่ได้ขอโทษ” หรือเห็นคุณค่าของเขา เขาทำอะไรกับเรา เขาเอื้อเฟื้อเรา เรายังไม่ได้ขอบคุณอะไรเขาเลย มันค้างคาใจ เมื่อพิจารณาว่า “เราจะต้องพลัดพราก” แล้วไม่ประมาท ก็ไม่ติดค้างอะไรเลย เพราะ เราพูดอยู่เสมอ ว่า “ขอบคุณ” เราพูดอยู่เสมอ ว่า “ขอโทษ” ทุกครั้งที่รู้สึก ทุกครั้งที่เห็นการกระทำ อันเป็นคุณค่าของเขา “เราขอบคุณ” ทุกครั้งที่เห็นว่าเรามีส่วนผิดอะไรบ้างเนี่ยนะ “ขอโทษ” เราจะไม่ตกค้าง! ทีนี้ ถ้าตอนนี้มีการพลัดพรากเกิดขึ้นแล้ว และในอดีตเราก็ไม่เคยพิจารณาอย่างที่ว่ามานี้ เราก็สามารถทำได้ตอนนี้เลยว่า “นี่เป็นเรื่องธรรมดาของชีวิตทุกชีวิต” ไม่ว่าจะเป็นคน เป็นสัตว์ ไม่ว่าจะเป็นเทวดา .. เป็นเทวดาก็มีตายนะ เทวดาก็มีพลัดพรากนะ เพราะฉะนั้น ถ้ายังไม่เคยพิจารณา ก็ให้หัดพิจารณาว่า “เป็นเรื่องธรรมดา” ถ้าเขาจากไปแบบจากดี เขาไปดี ก็อนุโมทนากับเขา ถ้าเขาจากไปแบบไม่ดี ในแง่ที่ว่าเสียชีวิต ก็ทำบุญอุทิศให้เขา ถ้าเรามีชีวิตร่วมกันมากับเขาระยะหนึ่ง ความผูกพันมีอยู่เนี่ยนะ ก็เป็นไปได้ง่ายที่เวลาเราทำบุญ แล้วระลึกถึงเขา เขาจะรับรู้ได้ *** อย่ามัวแต่เสียใจ อย่ามัวแต่คร่ำครวญหวนไห้อาลัยอาวรณ์ ให้รู้ลงปัจจุบันไปเลยว่า “ขณะนี้กำลังมีความอาลัยอาวรณ์” ถ้ารู้อย่างนี้ได้ ก็ได้ทำกรรมฐานด้วย ได้เจริญสติด้วย เข้าใจความเป็นจริงของชีวิตด้วยว่า “ชีวิตนี้ มันเป็นเรื่องธรรมดาที่จะต้องพลัดพรากจากกัน” แล้วถ้าจิตมันหวนไห้อาลัยถึงอดีต ตอนนี้เป็นโอกาสที่เราจะมาทำกรรมฐาน เป็นโอกาสที่เราจะมาเจริญสติ *** เพราะขณะนี้เหตุการณ์ปัจจุบันคือ เรานั่งอยู่ (สมมติว่านั่งอยู่นะ) ปัจจุบันคือ เรานั่งอยู่ แต่ภาพในใจมันไม่ใช่ภาพเรากำลังนั่ง แต่เป็นภาพของเราในอดีตที่กำลังมีชีวิตร่วมกับเขา ตอนนี้เรากำลังคิดถึงอดีต ในลักษณะที่ว่า “มีอาการคร่ำครวญหวนไห้อาลัยหา” ภาพอดีตโผล่ขึ้นมา ให้รู้เลยว่า.. “ตอนนี้เรากำลังหลุดจากปัจจุบัน” ให้รู้ว่า “เราเผลอคิดไปแล้ว” ให้รู้ทันว่า “เผลอคิด” หรือกำลังวาดอนาคตว่า ‘เรากับเขาน่าจะอยู่ด้วยกันนะ อนาคตเราจะได้ทำอย่างนั้น ๆ’ ให้รู้เลยว่า ตอนนี้ใจเรากำลังหลุดจากปัจจุบัน ไปสู่อนาคต คิดวาดฝันไปว่า เดี๋ยวจะไปเจอเขาตรงนั้น ๆ อะไรอย่างนี้นะ อันนี้หลุดจากปัจจุบันไปสู่อนาคตแล้ว ให้รู้ว่า “เผลอคิด” ปัจจุบันกำลังนั่งอยู่ – รู้ว่าปัจจุบันร่างกายกำลังนั่ง ปัจจุบันกำลังหายใจอยู่ – ให้รู้ว่าตอนนี้ร่างกายเรากำลังหายใจอยู่ ถ้าเผลอคิดปุ๊บ – รู้ปัจจุบันทันที ว่าเมื่อกี้นี้ “เผลอคิด” ก็เรียกว่า รู้จิตลงปัจจุบัน แต่เป็นรู้จิตลงปัจจุบันแบบนี้ เรียกว่า “ปัจจุบันสันตติ” สันตติ แปลว่า สืบต่อ เป็นรู้ปัจจุบันแบบเมื่อกี้นี้ สด ๆ ร้อน ๆ เลย จิตปัจจุบันจริง ๆ คือ รู้ แต่รู้จิตที่เพิ่งดับเมื่อกี้ สด ๆ ร้อน ๆ ขณะที่เผลอ ขณะนั้นไม่รู้สึกตัว เพราะขณะปัจจุบันกำลังเผลอ ต้องให้ขณะจิตที่เผลอนั้นดับไปก่อน แล้วให้จิตที่เกิดสืบต่อ รู้ทันทีว่า เมื่อกี้เผลอ ถ้ามารู้ทันปัจจุบันถึงร่างกาย จะเป็นปัจจุบันแท้ ๆ เรียกว่า “ปัจจุบันขณะ” รู้กาย รู้เป็น’ปัจจุบันขณะ’ได้ ตอนนี้กำลังหายใจ กำลังนั่งอยู่ รู้ไป ใจเผลอคิดถึงอนาคตอีกแล้ว.. ให้ ‘รู้ทัน’ ว่าเมื่อกี้นี้สด ๆ ร้อน ๆ เลย ‘เผลอ’ ‘เผลอ’ เป็นปัจจุบันแบบสด ๆ ร้อน ๆ ต่อเนื่อง ‘รู้’ เป็นปัจจุบันขณะแท้ ๆ แต่มีจิตเมื่อกี้เป็นอารมณ์ คือรู้ว่าเมื่อกี้นี้ เผลอคิดอีกแล้ว อย่างนี้ใช้ได้! เพราะฉะนั้น ให้สภาวะที่กำลังคิดถึงเขา คนที่กำลังปัจจุบันนี้พลัดพรากจากกันไปแล้ว ให้สภาวะนี้เป็นประโยชน์ต่อการภาวนาของเรา อย่าให้มันมาซ้ำเติมให้เราเกิดมีความหวนไห้อาลัยหา ซึ่งทุกครั้งที่หวนไห้อาลัยหา เรากำลังเศร้าหมองอยู่ กำลังมีความทุกข์อยู่ ให้จิตที่กำลังตกอารมณ์คิดถึงเขาบ่อย ๆ เนี่ย เอามาเป็นกรรมฐานเลย ยิ่งเกิดบ่อย และรู้บ่อย ยิ่งดี เผลอคิดถึงคนนี้ ถ้ารอบแรกนะ อาจจะเผลอเป็น ๒ – ๓ นาที แล้วรู้ พอมันเริ่มเห็นแล้วว่าเมื่อกี้นี้ ถ้ามีภาพคนนี้ขึ้นมานะ เราผลอไปแล้ว เมื่อกี้พลาดปล่อยเผลอไปถึง ๓ นาที สมมตินะ! เผลอพลาดไปถึง ๓ นาที เผลอคิดไปถึง ๓ นาที อย่างน้อย ๆ ตอนรู้เนี่ยนะ เราจะจำได้ว่า ‘ถ้ามีภาพคนนี้ขึ้นมา แสดงว่าเผลอแล้ว’ อ่ะ! มารู้ถึงปัจจุบันว่าเรานั่งอยู่ แล้วหายใจต่อ เดี๋ยวก็เผลอดคิดอีก ไอ้คนนี้นะ ถ้าเราคิดถึงเขาบ่อย ๆ แสดงว่าเขามีความสำคัญกับชีวิตของเรา เราก็จะมีโอกาสที่จะเผลอคิดถึงเขาอีก คิดถึงเขาอีกทีเนี่ยนะ อาจจะไม่ถึง ๒ นาที ไม่ถึง ๓ นาที คิดอาจจะนาทีเดียว แล้วรู้ทัน ยิ่งคิดบ่อย – ยิ่งรู้ทันบ่อย – จะยิ่งเจริญสติได้ง่ายขึ้น เพราะเราจำความเผลอในลักษณะนี้ได้ ยิ่งรู้บ่อย – ยิ่งจำบ่อย ๆ – ยิ่งรู้ง่าย รู้ง่าย – ก็รู้ได้บ่อย ๆ – มันจะยิ่งจำบ่อย ๆ ยิ่งรู้บ่อย ๆ ยิ่งจำบ่อย ๆ กลายเป็นว่า – เราจำได้แม่น ตอนจำสภาวะได้แม่น มีศัพท์เรียกว่า “ถิรสัญญา” ไม่นานเลย ถ้าเราไม่ปล่อยเวลา แบบปล่อยคิดไปเรื่อย ๆ โดยที่ไม่เจริญสตินะ คิดแล้วรู้ ๆ เนี่ยนะ ไม่นานเลย..เราจะได้ความจำแม่น จำสภาวะความเผลอ ว่ามีลักษณะอย่างนี้ ถ้ามันเผลอ เราจะมีโอกาสได้สติแบบ “สติอัตโนมัติ” คือ เผลอปุ๊บรู้เลย รู้โดยไม่ได้ตั้งใจจะเจริญสติ อันนี้เป็นอานิสงส์ จากการที่เราฝึกรู้ทันความเผลอคิดไป ขอให้โยมได้มีโอกาสได้เจริญสติ ได้เจริญกรรมฐาน จากการที่มีเหตุการณ์พลัดพรากจากคนรักครั้งนี้ด้วย ขอให้มีความเจริญในธรรมด้วย พระอาจารย์กฤช นิมฺมโล เรียบเรียงจากตอบปัญหาธรรม รายการธรรมะสว่างใจ ออกอากาศวันที่ ๑๐ กุมภาพันธ์ ๒๕๖๔ ลิงค์รายการ https://www.facebook.com/Watsanghathan.Nonthaburi/videos/3697450420338452 (นาทีที่ 39.14-50.23) Shortlink: April 1, 2021นิมฺมโลตอบโจทย์admin อ่านต่อ
#นิมฺมโลตอบโจทย์ #พลัดพรากจากของรัก ?? #ถาม : คนเราจะจากกัน เป็นเพราะหมดบุญวาสนาต่อกัน ใช่หรือไม่? ขอพระอาจารย์ช่วยหาอุบายที่จะทำให้ลืมอดีตด้วย #ตอบ : แสดงว่าผู้ถามกำลังพลัดพรากใช่ไหม? ..เป็นเรื่องธรรมดานะ เป็นเรื่องธรรมดา เวลาเราพลัดพราก มันมีบทธรรมที่ควรพิจารณา คือบท “อภิณหปัจจเวกขณะ” เป็นบทธรรมที่พระพุทธเจ้าตรัสให้ชาวพุทธทั้งหลายพิจารณาอยู่ทุก ๆ วัน คือ ควรพิจารณาทุก ๆ วัน ว่า ๑. เรามีความแก่เป็นธรรมดา ไม่ล่วงพ้นความแก่ไปได้ ๒. เรามีความเจ็บไข้เป็นธรรมดา ไม่ล่วงพ้นความเจ็บไข้ไปได้ ๓. เรามีความตายเป็นธรรมดา ไม่ล่วงพ้นความตายไปได้ ๔. เราจะต้องพลัดพรากจาก “ของรักของเจริญใจ” ทั้งสิ้น เป็นธรรมดา “ของรัก ของเจริญใจ” หมายถึง ทั้งคน ทั้งสัตว์ ทั้งสิ่งของ ๕. เรามีกรรมเป็นของ ๆ ตน ทำกรรมอะไรไว้ ย่อมได้รับผลของกรรมนั้น ดีก็ตาม ชั่วก็ตาม ข้อที่ ๕ เป็นเรื่องของเชื่อในเรื่องของกฏแห่งกรรม ทำดีได้ดี ทำชั่วได้ชั่ว ตอนนี้สภาวะของผู้ถามมันจะอยู่ในข้อที่ ๔ “เราจะต้องพลัดพรากจากของรัก ของชอบใจ ทั้งสิ้น เป็นธรรมดา” ถ้าเราไม่ทำใจอย่างนี้ไว้ก่อน หรือไม่พิจารณาเรื่องนี้ไว้ก่อน ยามรัก ก็รักสุดหัวใจ ..เวลาต้องพลัดพรากจากไปก็รู้สึกเหมือนใจจะขาด แต่ถ้าเราพิจารณาไว้ก่อนนะ.. “สักวันจะต้องจากไป สักวันจะต้องพลัดพราก” ได้ของรักอะไรมา ก็รู้อยู่ว่า สักวันจะต้องพลัดพราก ได้อยู่กับคนรัก ก็รู้อยู่ว่า สักวันหนึ่งเหตุการณ์นี้จะต้องหายไป คนที่อยู่ร่วมกัน ประชุมกันในที่นี้ ซึ่งกำลังอยู่พร้อมหน้าพร้อมตากันนี้ มันจะไม่เป็นอย่างนี้อยู่ตลอดไป เหตุการณ์นี้จะต้องเปลี่ยนไป มันไม่ใช่ว่าจะต้องทะเลาะกัน แต่อาจจะรักกันดีอยู่ แต่พลัดพรากกัน ทั้งจากเป็น และทั้งจากตาย นึกออกไหม? ถ้าเรามองเหตุการณ์ทุก ๆ อย่าง ที่ผ่านมา ว่า “สิ่งนี้เป็นของชั่วคราว” สิ่งนี้เป็นของชั่วคราว – เหตุการณ์นี้เป็นเรื่องชั่วคราว เวลาเราเห็นเหตุการณ์เหล่านี้ เป็นเรื่องชั่วคราว เราจะไม่ประมาท!! เราจะไม่ประมาท ไม่คิดว่า ‘ทุกคนจะต้องอยู่อย่างนี้ตลอดไป’ ตอนที่เราคิดว่า.. ‘ทุกคนจะต้องอยู่อย่างนี้ตลอดไป’ ‘ภาพนี้ต้องเป็นอย่างนี้ อยู่อย่างนี้’ ‘กลุ่มนี้จะต้องอยู่กันอย่างนี้ตลอดไป’ บางทีเราจะประมาทอย่างหนึ่ง.. ที่น่ากลัวก็คือว่า เวลามีอะไรควรทำ..ก็ไม่ทำ เวลาจะดูแลกันให้ดี ๆ ก็ไม่ยอมดูแล เพราะคิดว่า ‘พรุ่งนี้ก็ได้’ เวลาจะพูดอะไรดี ๆ ก็คิด.. ‘พรุ่งนี้ก็ได้’ เวลามีความผิดอะไรขึ้นมาจะขอโทษ ‘พรุ่งนี้ก็ได้’ มันผัดเวลาไป ไม่คิดว่า.. ‘ถ้าเขาตายไปวันนี้ พรุ่งนี้ไม่ได้ขอโทษเขาแล้วนะ’ ‘ถ้าเขาตายไปวันนี้ พรุ่งนี้ไม่ได้ขอบคุณเขาแล้วนะ’ คุณความดีที่เขาทำกับเรา เราก็เลยไม่ได้ขอบคุณเขาเลย ความผิดพลาดพลั้งอะไรของเราที่เราเผลอไป พลั้งไป ที่ทำไปกระทบเขา แทนที่จะได้ขอโทษ ก็ไม่ได้ขอโทษเขาเลย หรือบางทีเขาเป็นฝ่ายกระทำกับเรา แทนที่เราจะบอกให้อภัยกับเขา ก็ไม่ได้บอกเขาเลย การขอบคุณ การขอโทษ การให้อภัยกัน..ไม่ได้เกิดขึ้นเลย เพราะคิดว่า..จะอยู่กันอีกนาน ๆ ทีนี้ถ้าเราพิจารณาอยู่เสมอว่า “เราจะต้องพลัดพราก” ที่พบกันอยู่ทุกวันนี้นะ มันไม่แน่นะ แม้เขาไม่ได้เป็นฝ่ายไป เราเองก็อาจจะไป เขาอาจจะอยู่ แต่เราอาจจะตาย หรือเขาอาจจะอยู่ปกตินะ แต่เราต้องไปเข้าโรงพยาบาล..อีกยาวเลย และยิ่งถ้าเป็นโควิด (covid-19) นะ .. เขาให้เราอยู่คนเดียวด้วย เจอใครไม่ได้ด้วย ใครจะมาเยี่ยมก็ไม่ให้เยี่ยมด้วย แค่นี้ก็รู้สึกว่า ‘เอ้า! ชีวิตเป็นของไม่แน่แล้ว’ ใช่ไหม? แม้จะยังมีชีวิตอยู่ จะขอโทษ จะขออภัย หรือจะขอบคุณอะไรกัน..ไม่ได้แล้ว จะบอกรักอะไร.. เขาก็ไม่ให้เข้าไปเจอกันแล้ว เพราะฉะนั้น การพิจารณาว่า ‘เราจะต้องพลัดพราก’ มันไม่ใช่เพียงแค่ว่า ‘เตรียมใจที่จะไม่เสียใจ’ นะ มันคือ มีความไม่ประมาทในการพูด ในการคิด ในการทำ ในการปะทะสังสรรค์ซึ่งกันและกัน ในการใช้ชีวิตร่วมกัน เวลาที่จะต้องพลัดพรากจากกันจริง ๆ เนี่ย จะไม่เสียใจกับช่วงเวลาที่อยู่ร่วมกัน รู้สึกว่าเราได้ใช้ชีวิตร่วมกันเนี่ย ‘เป็นบุญเหลือเกินที่ได้อยู่กับคน ๆ นี้’ และได้ใช้ชีวิตร่วมกัน – มีชีวิตอย่างมีคุณค่าร่วมกัน จากกันไปแล้ว ก็จากกันด้วย “ความสบายใจ” ไม่ติดข้องในแง่ที่ว่า “เคยทำอะไรผิด แล้วไม่ได้ขอโทษ” หรือเห็นคุณค่าของเขา เขาทำอะไรกับเรา เขาเอื้อเฟื้อเรา เรายังไม่ได้ขอบคุณอะไรเขาเลย มันค้างคาใจ เมื่อพิจารณาว่า “เราจะต้องพลัดพราก” แล้วไม่ประมาท ก็ไม่ติดค้างอะไรเลย เพราะ เราพูดอยู่เสมอ ว่า “ขอบคุณ” เราพูดอยู่เสมอ ว่า “ขอโทษ” ทุกครั้งที่รู้สึก ทุกครั้งที่เห็นการกระทำ อันเป็นคุณค่าของเขา “เราขอบคุณ” ทุกครั้งที่เห็นว่าเรามีส่วนผิดอะไรบ้างเนี่ยนะ “ขอโทษ” เราจะไม่ตกค้าง! ทีนี้ ถ้าตอนนี้มีการพลัดพรากเกิดขึ้นแล้ว และในอดีตเราก็ไม่เคยพิจารณาอย่างที่ว่ามานี้ เราก็สามารถทำได้ตอนนี้เลยว่า “นี่เป็นเรื่องธรรมดาของชีวิตทุกชีวิต” ไม่ว่าจะเป็นคน เป็นสัตว์ ไม่ว่าจะเป็นเทวดา .. เป็นเทวดาก็มีตายนะ เทวดาก็มีพลัดพรากนะ เพราะฉะนั้น ถ้ายังไม่เคยพิจารณา ก็ให้หัดพิจารณาว่า “เป็นเรื่องธรรมดา” ถ้าเขาจากไปแบบจากดี เขาไปดี ก็อนุโมทนากับเขา ถ้าเขาจากไปแบบไม่ดี ในแง่ที่ว่าเสียชีวิต ก็ทำบุญอุทิศให้เขา ถ้าเรามีชีวิตร่วมกันมากับเขาระยะหนึ่ง ความผูกพันมีอยู่เนี่ยนะ ก็เป็นไปได้ง่ายที่เวลาเราทำบุญ แล้วระลึกถึงเขา เขาจะรับรู้ได้ *** อย่ามัวแต่เสียใจ อย่ามัวแต่คร่ำครวญหวนไห้อาลัยอาวรณ์ ให้รู้ลงปัจจุบันไปเลยว่า “ขณะนี้กำลังมีความอาลัยอาวรณ์” ถ้ารู้อย่างนี้ได้ ก็ได้ทำกรรมฐานด้วย ได้เจริญสติด้วย เข้าใจความเป็นจริงของชีวิตด้วยว่า “ชีวิตนี้ มันเป็นเรื่องธรรมดาที่จะต้องพลัดพรากจากกัน” แล้วถ้าจิตมันหวนไห้อาลัยถึงอดีต ตอนนี้เป็นโอกาสที่เราจะมาทำกรรมฐาน เป็นโอกาสที่เราจะมาเจริญสติ *** เพราะขณะนี้เหตุการณ์ปัจจุบันคือ เรานั่งอยู่ (สมมติว่านั่งอยู่นะ) ปัจจุบันคือ เรานั่งอยู่ แต่ภาพในใจมันไม่ใช่ภาพเรากำลังนั่ง แต่เป็นภาพของเราในอดีตที่กำลังมีชีวิตร่วมกับเขา ตอนนี้เรากำลังคิดถึงอดีต ในลักษณะที่ว่า “มีอาการคร่ำครวญหวนไห้อาลัยหา” ภาพอดีตโผล่ขึ้นมา ให้รู้เลยว่า.. “ตอนนี้เรากำลังหลุดจากปัจจุบัน” ให้รู้ว่า “เราเผลอคิดไปแล้ว” ให้รู้ทันว่า “เผลอคิด” หรือกำลังวาดอนาคตว่า ‘เรากับเขาน่าจะอยู่ด้วยกันนะ อนาคตเราจะได้ทำอย่างนั้น ๆ’ ให้รู้เลยว่า ตอนนี้ใจเรากำลังหลุดจากปัจจุบัน ไปสู่อนาคต คิดวาดฝันไปว่า เดี๋ยวจะไปเจอเขาตรงนั้น ๆ อะไรอย่างนี้นะ อันนี้หลุดจากปัจจุบันไปสู่อนาคตแล้ว ให้รู้ว่า “เผลอคิด” ปัจจุบันกำลังนั่งอยู่ – รู้ว่าปัจจุบันร่างกายกำลังนั่ง ปัจจุบันกำลังหายใจอยู่ – ให้รู้ว่าตอนนี้ร่างกายเรากำลังหายใจอยู่ ถ้าเผลอคิดปุ๊บ – รู้ปัจจุบันทันที ว่าเมื่อกี้นี้ “เผลอคิด” ก็เรียกว่า รู้จิตลงปัจจุบัน แต่เป็นรู้จิตลงปัจจุบันแบบนี้ เรียกว่า “ปัจจุบันสันตติ” สันตติ แปลว่า สืบต่อ เป็นรู้ปัจจุบันแบบเมื่อกี้นี้ สด ๆ ร้อน ๆ เลย จิตปัจจุบันจริง ๆ คือ รู้ แต่รู้จิตที่เพิ่งดับเมื่อกี้ สด ๆ ร้อน ๆ ขณะที่เผลอ ขณะนั้นไม่รู้สึกตัว เพราะขณะปัจจุบันกำลังเผลอ ต้องให้ขณะจิตที่เผลอนั้นดับไปก่อน แล้วให้จิตที่เกิดสืบต่อ รู้ทันทีว่า เมื่อกี้เผลอ ถ้ามารู้ทันปัจจุบันถึงร่างกาย จะเป็นปัจจุบันแท้ ๆ เรียกว่า “ปัจจุบันขณะ” รู้กาย รู้เป็น’ปัจจุบันขณะ’ได้ ตอนนี้กำลังหายใจ กำลังนั่งอยู่ รู้ไป ใจเผลอคิดถึงอนาคตอีกแล้ว.. ให้ ‘รู้ทัน’ ว่าเมื่อกี้นี้สด ๆ ร้อน ๆ เลย ‘เผลอ’ ‘เผลอ’ เป็นปัจจุบันแบบสด ๆ ร้อน ๆ ต่อเนื่อง ‘รู้’ เป็นปัจจุบันขณะแท้ ๆ แต่มีจิตเมื่อกี้เป็นอารมณ์ คือรู้ว่าเมื่อกี้นี้ เผลอคิดอีกแล้ว อย่างนี้ใช้ได้! เพราะฉะนั้น ให้สภาวะที่กำลังคิดถึงเขา คนที่กำลังปัจจุบันนี้พลัดพรากจากกันไปแล้ว ให้สภาวะนี้เป็นประโยชน์ต่อการภาวนาของเรา อย่าให้มันมาซ้ำเติมให้เราเกิดมีความหวนไห้อาลัยหา ซึ่งทุกครั้งที่หวนไห้อาลัยหา เรากำลังเศร้าหมองอยู่ กำลังมีความทุกข์อยู่ ให้จิตที่กำลังตกอารมณ์คิดถึงเขาบ่อย ๆ เนี่ย เอามาเป็นกรรมฐานเลย ยิ่งเกิดบ่อย และรู้บ่อย ยิ่งดี เผลอคิดถึงคนนี้ ถ้ารอบแรกนะ อาจจะเผลอเป็น ๒ – ๓ นาที แล้วรู้ พอมันเริ่มเห็นแล้วว่าเมื่อกี้นี้ ถ้ามีภาพคนนี้ขึ้นมานะ เราผลอไปแล้ว เมื่อกี้พลาดปล่อยเผลอไปถึง ๓ นาที สมมตินะ! เผลอพลาดไปถึง ๓ นาที เผลอคิดไปถึง ๓ นาที อย่างน้อย ๆ ตอนรู้เนี่ยนะ เราจะจำได้ว่า ‘ถ้ามีภาพคนนี้ขึ้นมา แสดงว่าเผลอแล้ว’ อ่ะ! มารู้ถึงปัจจุบันว่าเรานั่งอยู่ แล้วหายใจต่อ เดี๋ยวก็เผลอดคิดอีก ไอ้คนนี้นะ ถ้าเราคิดถึงเขาบ่อย ๆ แสดงว่าเขามีความสำคัญกับชีวิตของเรา เราก็จะมีโอกาสที่จะเผลอคิดถึงเขาอีก คิดถึงเขาอีกทีเนี่ยนะ อาจจะไม่ถึง ๒ นาที ไม่ถึง ๓ นาที คิดอาจจะนาทีเดียว แล้วรู้ทัน ยิ่งคิดบ่อย – ยิ่งรู้ทันบ่อย – จะยิ่งเจริญสติได้ง่ายขึ้น เพราะเราจำความเผลอในลักษณะนี้ได้ ยิ่งรู้บ่อย – ยิ่งจำบ่อย ๆ – ยิ่งรู้ง่าย รู้ง่าย – ก็รู้ได้บ่อย ๆ – มันจะยิ่งจำบ่อย ๆ ยิ่งรู้บ่อย ๆ ยิ่งจำบ่อย ๆ กลายเป็นว่า – เราจำได้แม่น ตอนจำสภาวะได้แม่น มีศัพท์เรียกว่า “ถิรสัญญา” ไม่นานเลย ถ้าเราไม่ปล่อยเวลา แบบปล่อยคิดไปเรื่อย ๆ โดยที่ไม่เจริญสตินะ คิดแล้วรู้ ๆ เนี่ยนะ ไม่นานเลย..เราจะได้ความจำแม่น จำสภาวะความเผลอ ว่ามีลักษณะอย่างนี้ ถ้ามันเผลอ เราจะมีโอกาสได้สติแบบ “สติอัตโนมัติ” คือ เผลอปุ๊บรู้เลย รู้โดยไม่ได้ตั้งใจจะเจริญสติ อันนี้เป็นอานิสงส์ จากการที่เราฝึกรู้ทันความเผลอคิดไป ขอให้โยมได้มีโอกาสได้เจริญสติ ได้เจริญกรรมฐาน จากการที่มีเหตุการณ์พลัดพรากจากคนรักครั้งนี้ด้วย ขอให้มีความเจริญในธรรมด้วย พระอาจารย์กฤช นิมฺมโล เรียบเรียงจากตอบปัญหาธรรม รายการธรรมะสว่างใจ ออกอากาศวันที่ ๑๐ กุมภาพันธ์ ๒๕๖๔ ลิงค์รายการ https://www.facebook.com/Watsanghathan.Nonthaburi/videos/3697450420338452 (นาทีที่ 39.14-50.23) Shortlink: April 1, 2021นิมฺมโลตอบโจทย์admin อ่านต่อ
#นิมฺมโลตอบโจทย์ #ความบีบคั้นเป็นทุกข์ ?? #ถาม : ทำที่บ้านช่วงนี้ ในจิตโดนบีบคั้นมาก มีความร้อนข้างใน แต่ก็แค่รู้ตามอาการ ทำอย่างนี้ถูกต้องไหมคะ? #ตอบ : บีบคั้น … “อาการบีบคั้น มันแสดงถึงทุกข์” ก็เป็นโอกาสที่เราจะพิจารณาถึงทุกขลักษณะ “ทุกข์” ที่อยู่ในไตรลักษณ์ มีศัพท์บาลีว่า “ทุกขตา” หมายถึง ภาวะความบีบคั้น “ความบีบคั้น” มันกำลังแสดงถึง อาการที่ทำให้อยู่คงที่นิ่ง ๆ ไม่ได้ มีสภาพกดดันและขัดแย้ง เพราะเป็นภาวะที่ไม่สมบูรณ์มีความบกพร่องอยู่ในตัว ก่อทุกข์ให้กับผู้ที่ไปยึด เวลาจิตมันถูกบีบคั้น มันก็เป็นทุกข์ขึ้นมา ทีนี้ แทนที่เราจะจมกับความทุกข์อันนั้น คือ เป็นทุกข์ไปกับมัน ..เราก็มาเป็น “ผู้รู้ ผู้ดู” “รู้ทุกข์ – แต่ไม่เป็นทุกข์” นึกออกไหม? คือแทนที่ว่ามีอาการบีบคั้นเกิดขึ้นมาแล้ว เราก็จมไปกับความทุกข์ เป็นทุกข์ไปกับมันนะ ให้อาการบีบคั้นเนี่ย เป็นสิ่งหนึ่งที่เราไปรู้ทันมัน! แค่รู้ทันมันว่ามีอาการอย่างนี้เกิดขึ้น “ด้วยใจเป็นกลาง” ดูด้วยใจเป็นกลาง ทำใจเพียงแค่ว่า “จะศึกษาความจริงของจิต” จิตจะดีหรือไม่ดี? จิตจะสุขจะทุกข์แค่ไหน? ก็จะ “แค่รู้ – แค่ดู” เวลาเรามีปรากฏการณ์อะไรขึ้นมา ให้เอาปรากฏการณ์นั้นนะเป็นครูสอนเลย! ปรากฏการณ์ที่เกิดขึ้น.. ถ้าเป็นทุกข์..ยิ่งดี ในแง่ที่ว่า ‘มันจะไม่หลง’ ไม่หลงใหล ระหว่าง อารมณ์ที่ดี กับ อารมณ์ที่ไม่ดี .. ระหว่าง อิฏฐารมณ์ กับ อนิฏฐารมณ์ .. คือระหว่าง อารมณ์ที่น่าปรารถนาน่าพอใจ กับ อารมณ์ที่ไม่น่าปรารถนาไม่น่าพอใจ อารมณ์ที่น่าพอใจดูยากกว่า ! เพราะมันจะพอใจ จะเพลิน จะหลงง่าย มันจะปลื้ม จะดื่มด่ำอยู่กับมันนะ .. ก็หลงแล้ว อย่างนี้หลงแล้ว! ยากมากที่จะเจริญสติตอนที่กำลังมีสุข หรือ ตอนที่กำลังปลื้มอะไรอย่างนี้นะ .. ยาก.. ดูยาก! เพราะฉะนั้นโอกาสตอนนี้.. ใช้อารมณ์ที่มันดูเหมือนไม่ดีเนี่ยนะให้เป็นโอกาสในการที่จะเจริญสติของเรา แล้วจะกลายเป็นว่า เพราะความบีบคั้นอันนี้ทำให้เราได้สติได้ง่ายขึ้น แล้วแถมความบีบคั้นนั้น จะเป็นตัวสอนเราว่า “อย่าประมาท!” ถ้ามีสุข..มันจะประมาท ถ้ากำลังปลื้ม มันจะหลงเพลิน และประมาท ท่านจึงบอกว่า ถ้าเทวดาที่มีกามสุขเต็มล้น .. และถ้าเทวดานั้นไม่เคยภาวนาตอนเป็นคนมาก่อน ..ยากมาก! จะไปบอกว่า “สิ่งทั้งหลาย ไม่เที่ยง เป็นทุกข์ เป็นอนัตตา” “..เหรอ? ผมว่ามันเที่ยงนะ” “ผมรู้สึกว่า ความเป็นเทวดาเหมือนไม่ตาย” เทวดาจะเรียกตัวเองว่า ‘อมร’ ก็คือไม่ตาย แล้วมันก็ทุกอย่างก็เป็นทิพย์ สุขไปหมดเลย รูปก็ทิพย์ เสียงก็ทิพย์ กลิ่นก็ทิพย์ มันสุขไปหมด มันน่าหลงเพลินจริง ๆ .. น่าที่จะส่งใจออกไปดื่มด่ำเสพสุขจริง ๆ เพราะฉะนั้น อาการที่มันมีความบีบคั้น แล้วเป็นทุกข์เนี่ย ในแง่ปฏิบัติ.. ถือว่าดีกว่า เพราะมันจะเป็นเครื่องเตือนใจให้เห็นความจริงได้ง่ายกว่า แล้วก็ไม่ประมาท !! ถ้าประมาทอยู่ มันจะถูกบีบคั้นมาก คราวนี้พอมันบีบคั้นขึ้นมา มันเกิดขึ้นเพื่อมาเตือน เมื่อมีสติรู้สภาวะ “ความบีบคั้น” ความบีบคั้นก็เป็นเพียงปรากฏการณ์อันหนึ่ง แล้วมันสอนความจริงอยู่ในตัว *** “ความบีบคั้น” ถ้าเทียบเป็นภาษาบาลีมันก็คือ “ทุกข์” นั่นเอง “ทุกข์” คือ สภาพที่คงทนอยู่ไม่ได้ เพราะถูกบีบคั้นด้วยความเกิดดับ ซึ่งก็คือความหมายของ “ทุกขลักษณะ” ทุกข์นั้น กำลังปรากฏให้ดู เราก็แค่ดู แต่ถ้าทุกข์นั้นปรากฏขึ้นมา แล้วเราก็อิน (in) ไปกับมัน กลายเป็นว่า ‘เราเป็นทุกข์’ – ‘ทุกข์รวมอยู่ในเรา’ มันรวมอยู่เข้ามาเป็น.. ‘เราทุกข์’ แต่ถ้าทุกข์นั้น ถ้าเป็นสิ่ง ๆ หนึ่งเอาไว้ดู มันก็กลายเป็นว่า ‘เห็นทุกข์’ และขณะที่เห็นนั้น ไม่เป็นทุกข์ แล้วทุกข์นั้นกำลังสอนใจด้วย ว่า ลักษณะโดยธรรมชาติของชีวิตมันเป็นอย่างนี้ ก็รู้เท่าทัน คลายความยึดมั่น และใช้ชีวิตอย่างไม่ประมาท กลายเป็นว่า “ทุกข์ทำให้ฉลาดขึ้น” *** ลองดูนะ ความบีบคั้น .. อย่าไปกลัวมัน ! อย่าไปตื่นตระหนก อย่าไปตกใจ อย่าไปให้มันครอบงำ แล้วอย่าไปอิน (in) กับมัน มันเป็นเพียงแค่ปรากฏการณ์อันหนึ่ง ซึ่งเป็นธรรมดาของโลกเลย และเป็นความจริงด้วย ความจริงที่มันกำลังปรากฏอยู่เนี่ย มันกำลังทดสอบเราว่า ‘จะรู้ทันมันไหม?’ ถ้าไม่รู้ทัน ก็ถูกครอบงำ และเป็นทุกข์ ถ้ารู้ทันมัน ก็เป็นเพียงแค่ปรากฏการณ์อันหนึ่ง และสอนใจให้ฉลาดว่า “สิ่งนี้คือลักษณะทุกข์ที่เกิดขึ้น” มันคือ ‘ทุกข์’ – ‘ผู้รู้’ อยู่ต่างหาก ‘ทุกข์’ และ ‘สิ่งที่ถูกรู้นี้’ ไม่ใช่เรา ทุกข์เป็น ‘อารมณ์ที่ถูกรู้’ จิตเป็น ‘ผู้รู้’ และจิตก็ ‘ไม่ใช่เรา’ อาศัยสิ่งที่ปรากฏอยู่นี้เจริญสติไปเลย แล้วก็ฉลาดในการรู้อารมณ์นั้นไป ..ขอแนะนำแค่นี้ พระอาจารย์กฤช นิมฺมโล เรียบเรียงจากตอบปัญหาธรรม รายการธรรมะสว่างใจ ออกอากาศวันที่ ๑๗ กุมภาพันธ์ ๒๕๖๔ ลิงค์รายการ https://www.facebook.com/Watsanghathan.Nonthaburi/videos/260283885689690 (นาทีที่ 1.05.09-1.10.59) Shortlink: April 1, 2021นิมฺมโลตอบโจทย์admin อ่านต่อ
#นิมฺมโลตอบโจทย์ #จิตฟุ้งซ่านก็รู้ #จิตหดหู่ก็รู้ ?? #ถาม : การปฎิบัติแล้วไม่ก้าวหน้า เกิดความท้อแท้ มีวิธีแก้อย่างไร? การปฏิบัติที่ก้าวหน้าจะมีวิธีอย่างไร จะสังเกตได้? #ตอบ : ความท้อแท้เป็นเพียงอาการอย่างหนึ่งที่เกิดขึ้นในจิต เรียกง่าย ๆ ว่าเป็นกิเลสตัวหนึ่ง “ความท้อแท้” ถ้าเทียบในจิตตานุปัสสนาสติปัฏฐาน มันอยู่ในคู่ของ “จิตฟุ้งซ่านก็รู้ – จิตหดหู่ก็รู้” หดหู่ก็คือท้อแท้นั่นเอง ความท้อแท้ ไม่ใช่ว่าอยู่ ๆ ก็เกิด มันมีเหตุของมัน เหตุของมัน คือ คิดขึ้นมาก่อน คิดเรื่องราวขึ้นมาเรื่องหนึ่งแล้วก็.. ‘โอ้โห! เราคงไปไม่ถึง..’ อย่างนี้ ท้อแท้ ความท้อแท้ที่เกิดขึ้น มันตามหลังความคิด ทีนี้ ถ้าเผลอไปคิดแบบนี้อีก ก็ “รู้ทัน” ซะ ก็สามารถยุติความท้อแท้ได้ เพราะไม่มีเหตุเกิดขึ้นมา ถ้าไม่รู้ตอนเหตุ จะรู้เอาง่าย ๆ ชัด ๆ ตอนที่ผลมันเกิดแล้วก็ได้ ก็คือ เวลาท้อแท้ – “รู้ว่าท้อแท้” ใช้ได้แล้ว เหมือนกับเวลาฟุ้งซ่าน – “รู้ว่าฟุ้งซ่าน” ก็ใช้ได้เช่นกัน หรือเหมือนกับตอนที่โกรธ มีโทสะ – “รู้ว่ามีโทสะ” ก็ใช้ได้เหมือนกัน มีราคะ – ก็ “รู้ว่ามีราคะ” หดหู่ – ก็ “รู้ว่าหดหู่” หดหู่ ท้อแท้ ก็เป็นกิเลสกลุ่มเดียวกัน ง่วงหงาวหาวนอน ก็เป็นอาการอย่างหนึ่งในกลุ่มนี้นะ เป็นเรื่องของ “โมหะ” ที่แสดงออกมาอีกแบบหนึ่ง จะรู้ว่าทันว่า “มีโมหะเกิดขึ้น” ก็ได้ *** ความท้อแท้จะทำให้เกิดความก้าวหน้า..ถ้าเรารู้จักความท้อแท้ ไม่ให้ความท้อแท้มันครอบงำจิตใจเราได้ !! ไม่ให้มันเข้ามาครอบงำ หมายถึงว่า ไม่ให้มันเกิดขึ้นมาแล้วมาปรุงอะไรให้จิตใจมันหมดแรงหมดกำลังไปเรื่อย ๆ ถ้าปล่อยให้มันมาปรุงไปเรื่อย ๆ อย่างนี้.. ถูกครอบงำ แต่ถ้ากำลังท้อแท้ – “รู้ว่าท้อแท้” ไอ้ความท้อแท้จะแสดงไตรลักษณ์ให้ดู แล้วเราเจริญปัญญา เจริญวิปัสสนาจากสภาวะที่เรียกว่าท้อแท้นี้ มันเป็นพียงสภาวะหนึ่งให้เรามาเรียนเท่านั้นเอง ถ้าเราไม่เรียน ก็จะถูกมันหลอก *** เหมือนกับความโกรธ ความโกรธที่เข้ามาในใจ ก็เป็นเพียงสภาวะหนึ่งให้เราเรียน ถ้าเราไม่เรียน หรือไม่รู้ทันมัน จะถูกความโกรธนั้นหลอก หลอกไปทำอะไร? ..หลอกไปทำร้ายคนอื่น หลอกไปด่าคนอื่น หลอกไปตีคนอื่น ไอ้ความท้อแท้เนี่ย ถ้าเราไม่รู้ทันมัน ก็จะถูกมันหลอก หลอกไปทำอะไร? ..หลอกทำร้ายตัวเอง !!! เวลาท้อแท้ เป็นทุกข์นะใช่ไหม? ทุกข์เพราะอะไร? ..ทุกข์เพราะคิดเอง เพราะฉะนั้น เราก็มีวิธีแก้ เริ่มจากเราก็ “รู้” แค่เพียงว่า ‘เมื่อกี้นี้มีความท้อแท้เกิดขึ้น’ แต่ทีนี้ตอนรู้เนี่ย มันรู้แว๊บเดียว ! เดี๋ยวมันก็เผลอคิดไปท้อแท้ใหม่ ดังนั้น หลังจากรู้ว่าท้อแท้แล้วเนี่ย “หางานทำ” ! ที่ว่า “หางานทำ” มี ๒ แบบ – ถ้าทำกรรมฐานในรูปแบบอยู่ การหางานทำ ก็คือ หาที่อยู่ของจิต รู้ลมเข้า-รู้ลมออก ก็เรียกว่า หางานทำ เรียกว่า ทำสมถกรรมฐาน – แต่ถ้าอยู่ในชีวิตประจำวัน ก็หางานที่เป็นประโยชน์ทำ งานที่ทำแล้วรู้สึกว่าตัวเองมีประโยชน์ ทำแล้วรู้สึกว่าตัวเองมีคุณค่า เช่น ช่วยเหลือคนอื่น เป็นจิตอาสา หรือช่วยพ่อช่วยแม่ทำงานบ้าน ช่วยลักษณะที่ว่า เป็นคนมีน้ำใจ ทำแล้วคนถูกช่วยนั้นยิ้ม ! การสร้างรอยยิ้มให้ผู้อื่น..เราจะรู้สึกว่า ‘เรามีคุณค่า’ เช่น เห็นแมวหิวโซมา เราให้อาหารแมว อย่างนี้นะ แมวจะรู้สึกขอบคุณ มาไซ้เรา เราเองก็จะรู้สึกว่า ‘อ้า..! เรามีคุณค่า’ *** มีผู้หญิงฝรั่งคนหนึ่ง สามีตาย อีกไม่นานไม่กี่เดือน ลูกชายที่มีอยู่คนเดียวก็ตาย เธอต้องอยู่บ้านคนเดียวรู้สึกท้อแท้ หมดอาลัยตายอยากในชีวิต ใกล้จะฆ่าตัวตายแล้ว วันหนึ่ง เดินออกมาเจอแมว ในฤดูหนาว เจอแมวร้อง เห็นแมวแล้วสงสารแมว เป็นแมวพลัดถิ่น เขาเรียกว่าแมวจรจัด ไม่มีเจ้าของ ก็ดูแล้วแมวเนี่ยนะ มันน่าสงสารกว่าเราอีก หนาว ๆ อย่างนี้ เรายังมีบ้าน มีเตาผิง มีอาหาร เห็นแล้วก็สงสารมัน ก็เอาอาหารให้มันสักหน่อย ปรากฏว่าแมวได้กินแล้วมันเกิดสำนึกในบุญคุณของคนที่ให้อาหาร มันก็มาคลอเคลียเลียแข้งเลียขาเลียมือคนที่ให้อาหารมัน พอแมวคลอเคลียกับผู้หญิงคนนั้น ผู้หญิงคนนั้นก็รู้สึกว่าสดชื่น ยิ้มให้กับแมวอย่างมีความสุข ยิ้มให้กับอาการของแมวที่กำลังคลอเคลียกับตัวเองอยู่ พอยิ้มขึ้นมาก็เกิดเอะใจ.. ‘อ้าว! เรามีความสุข เรายิ้ม.. เราไม่เคยยิ้มมาหลายเดือนแล้ว หลังจากสามีและลูกตาย’ ‘ที่เรายิ้มก็เพราะว่าไปสงเคราะห์แมว’ เกิดนึกได้เอง เกิดปัญญาขึ้นมาเลยนะว่า.. ‘เพราะฉะนั้น ถ้าเราไปสงเคราะห์คน มันน่าจะเกิดความปลื้มใจปีติใจมากกว่านี้’ ก็มองไปถึงว่า มีเพื่อนบ้านอยู่คนหนึ่ง เป็นคนป่วยติดเตียง ลูกหลานทิ้ง คนฝรั่งเนี่ยนะ เขาก็ประมาณว่า..อุเบกขากันง่ายนะ พ่อแม่เขาก็ไล่ลูกออกจากบ้านไปตั้งแต่อายุเป็นวัยรุ่นแล้วใช่ไหม ? พอตัวเองป่วย ลูกเขาก็ไม่ค่อยมาเยี่ยมหรอก คนแก่บางคนเนี่ยตายไปหลายวันเพื่อนบ้านจึงรู้ จนเหม็นแล้ว เพื่อนบ้านไปแจ้งตำรวจให้มาเอาศพออกไป ทีนี้ หญิงคนนั้น..รู้ว่ามีเพื่อนบ้านอยู่คนหนึ่ง เป็นผู้ป่วยติดเตียง ก็ทำขนม ขนมปัง ขนมคุกกี้ (cookies) ไปเยี่ยมไข้เพื่อนบ้าน ซึ่งเมื่อก่อนนี้ ไม่เคยไปเยี่ยมเลย แม้แต่จะคิดก็ไม่เคย พอได้ไปแล้ว ก็ไปคุยกัน มีขนมไปด้วย เพื่อนบ้านดีใจมาก ภูมิใจมาก มีความสุขมาก ขอบคุณเธอจเป็นการใหญ่เลย เพราะไม่มีใครมาเยี่ยมเขาเลย แต่คนนี้ไปเยี่ยม แล้วไปให้กำลังใจ หญิงคนนั้นดีใจมากเลยว่า ตัวเองเนี่ยมีประโยชน์ จากการที่คิดว่าตัวเองไร้ค่าแล้ว จากที่คิดว่า ‘สามีก็ตาย ลูกก็ตาย จะอยู่ไปทำไม?’ กลายเป็นว่า เมื่อได้ทำตนให้เป็นประโยชน์แล้ว รู้สึกว่าตัวเองยังมีค่า เกิดมีแนวคิดขึ้นมาว่า.. ‘งั้นเราไปเป็นจิตอาสาทำงานที่โรงพยาบาล’ ไปโรงพยาบาล ไปดูแลคนป่วย ไปให้กำลังใจกับคนป่วย กลายเป็นว่า “เป็นคนที่มีคุณค่า” ทั้งคนอื่นก็มองว่าเขามีคุณค่า ทั้งตนเองก็มองว่าตนเองมีคุณค่า เพียงแค่เปลี่ยนวิธีคิด อย่าจมอยู่กับความคิดแบบที่ซ้ำเติมตัวเอง เพราะฉะนั้น เวลาโยมที่ถามมาเนี่ย ถ้าเกิดความท้อแท้อะไรขึ้นมา ลองเปลี่ยนวิธีคิดนิดหนึ่ง ‘ทำอย่างไร ที่เราจะหางาน ที่เราไปทำแล้วเป็นประโยชน์กับคนอื่นบ้าง?’ แม้จะเป็นประโยชน์กับสัตว์ก็ยังดี ใช่ไหม? ดังตัวอย่างที่ยกมา เขาไปเพียงแค่ให้อาหารแมว เขาเริ่มรู้สึกว่า เขามีคุณค่าขึ้นมาแล้ว แล้วก็พัฒนาคุณค่าตัวเองไปช่วยคนให้มากขึ้น ไปช่วยคนให้กว้างไกลขึ้น อย่างนี้ลองไปทำดู แล้วความหดหู่ที่เกิดขึ้น มันจะไม่มีโอกาสมากวนใจ แต่ทีนี้เบื่องต้นนะ ตอนที่ยังนึกไม่ออกว่าจะทำอะไรเนี่ยนะ ถ้าจิตหดหู่ขึ้นมาให้ “รู้ทันความหดหู่” ก่อนนะ แล้วก็หางานอะไรที่เป็นประโยชน์มาทำ อย่าปล่อยให้ว่าง ๆ ว่างมาก ก็คิดมาก อย่างน้อย ๆ ก็หางานกรรมฐานทำ ก็คือ.. เอาใจรู้ไว้ที่ ๆ หนึ่ง แล้วรู้ทันตอนที่มันจิตมันปรุงความคิดอะไรขึ้นมา แต่วิธีนี้วิธีเดียวเนี่ย..ไม่พอ จำไว้นะ ! เพียงแค่ทำกรรมฐาน ก็เพื่อตัดความหดหู่ไปชั่วขณะ เป็นเพียงแค่การแก้ไขปัญหาเฉพาะหน้า นานไปจะหมดแรง จะดูไม่ทัน ตัวที่จะแก้ไขปัญหาได้จริง คือ ทำชีวิตให้มีคุณค่าด้วยการทำประโยชน์ให้กับคนอื่น ลองไปทำดู! พระอาจารย์กฤช นิมฺมโล เรียบเรียงจากตอบปัญหาธรรม รายการธรรมะสว่างใจ ออกอากาศวันที่ ๓ กุมภาพันธ์ ๒๕๖๔ ลิงค์รายการ https://www.facebook.com/Watsanghathan.Nonthaburi/videos/143188167619870 (นาทีที่ 1.12.05-1.20.14) Shortlink: March 5, 2021นิมฺมโลตอบโจทย์admin อ่านต่อ
วันศุกร์ที่ ๒๖ กุมภาพันธ์ ๒๕๖๔ วันมาฆบูชา วันพระ ขึ้น ๑๕ ค่ำ เดือน ๔ ??? พระกฤช #ฝากคิด #ฝากคำ #ทำอาสวะให้สิ้นไป …ในวันนั้น (๑) ดวงจันทร์เสวยมาฆฤกษ์, (๒) พระสงฆ์มาประชุมกัน ๑,๒๕๐ รูป, (๓) ทั้งหมดเป็น “พระอรหันต์” และ (๔) พระสงฆ์ทั้งหมดบวชโดยวิธี “เอหิภิกขุฯ” ในข้อ (๓) พระสงฆ์ทั้งหมดไม่ใช่พระอรหันต์ธรรมดา แต่เป็นพระอรหันต์ที่มีคุณสมบัติพิเศษ เรียกว่า “มี ‘อภิญญา’ ครบทั้ง ๖” รู้จัก “อภิญญา” ไหม? อภิญญา แปลว่า ความรู้ยิ่งยวด มี ตาทิพย์, หูทิพย์, แสดงฤทธิ์ต่างๆ ได้, ระลึกชาติได้, เห็นจิตคนอื่น, รวมทั้งข้อสุดท้ายสำคัญที่สุด คือ “ทำอาสวะให้สิ้นไป” บางคนที่ได้อภิญญา แต่ไม่ได้เป็นพระอรหันต์ หรือไม่ได้เป็นพระอริยเจ้า ก็ได้แค่ ‘อภิญญา ๕’ คือ..ข้อสุดท้ายไม่ได้ การประชุมครั้งนั้นพระองค์เห็นว่ามีข้อพิเศษ ก็เลยประทานโอวาท โอวาทตรงนั้นเรียกว่า “โอวาทปาฏิโมกข์” พูดให้ชัด ๆ หน่อย ก็เรียกว่า.. “โอวาทปาฏิโมกข์” (โอ-วา-ทะ-ปา-ติ-โมก) เป็นการแสดงให้เห็นถึงความแตกต่างระหว่าง คำสอนของพระองค์ กับ ศาสนาเดิมที่มีอยู่ในที่นั้น (สรุปใจความเป็น ๓ ส่วน คือ – หลักการอันเป็นหัวใจสำคัญของพุทธศาสนา ๓ ข้อ – อุดมการณ์ของบรรพชิตในพุทธศาสนา ๔ ข้อ – วิธีการสำหรับผู้เผยแผ่พุทธศาสนา ๖ ข้อ) พระอาจารย์กฤช นิมฺมโล เรียบเรียงจากธรรมบรรยาย: ธรรมะที่เป็นมงคลชีวิต ในวันมาฆบูชา (ภาคเช้า) ณ ยุวพุทธฯ เมื่อวันที่ ๑๙ กุมภาพันธ์ ๒๕๖๒ ลิงค์แสดงธรรม https://www.youtube.com/watch?v=Ztz7aL3eImo (นาทีที่ 19.50-21.22 ) Shortlink: February 26, 2021ฝากคิดadmin อ่านต่อ
#นิมฺมโลตอบโจทย์ #ภาวะซึมเศร้า #ยิ่งคิดยิ่งเศร้า ?? #ถาม: โยมไม่สบายเป็นโรคซึมเศร้า ขอความเมตตาพระอาจารย์ ช่วยแนะนำแนวทางในการปฏิบัติธรรม ที่เหมาะสมกับคนอื่น ๆ ที่ไม่สบายแบบหนู? และขอให้เป็นกำลังใจจากพระอาจารย์ด้วย #ตอบ: ขอกำลังใจ หรือ ขอเป็นกำลังใจ ? ..ถือว่าเป็นกำลังใจก็ได้นะ แสดงว่าที่เราพูดอยู่เนี่ยมีคนฟังนะ ถือว่ามีกำลังใจ แต่ถ้าในแง่ของการให้กำลังใจ ก็หมายความว่า.. อาตมภาพคือ พระกฤช และท่านอาจารย์ชัยชนะ ก็ขอเป็นกำลังใจให้กับโยมที่ถามเข้ามา ที่ว่า “มีภาวะซึมเศร้า”ใช่ไหม? ภาวะซึมเศร้า..ควรจะหางานทำ อย่าอยู่คนเดียว! หาอะไรทำ อย่าอยู่นิ่ง ๆ เงียบ ๆ เพราะว่าภาวะซึมเศร้ามันเกิดจาก.. การที่อยู่นิ่ง แล้วมัน “ไม่นิ่งจริง”!!! ใจเนี่ย..มันคอยคิดนึก ที่ว่าคิดนึกเนี่ย..ก็ไม่ได้คิดเรื่องบุญด้วยนะ คิดแล้วเบียดเบียนตัวเอง !! เบียดเบียนอย่างไร? คือคิดแล้วยิ่งเศร้า คิดแล้วยิ่งทุกข์ คิดแล้ววนไปวนมา ยิ่งคิดยิ่งเจ็บ ยิ่งคิดยิ่งเจ็บ ยิ่งคิดยิ่งรู้สึกทิ่มแทง..โดนทิ่มแทง ! ไม่มีใครทิ่มแทง แต่คิดเอง และทิ่มเอง !! เพราะฉะนั้น ถ้าอยู่นิ่งเมื่อไหร่ มันจะมีภาวะเกิดการคิดวน และเอาความคิดอันนั้นมาทิ่มแทงตัวเอง ให้เกิดความเจ็บใจ เกิดความเศร้าหมอง เกิดความซึมเศร้า เพราะฉะนั้น ถ้าอยู่นิ่งแล้วมันเกิดภาวะอย่างนี้ อย่าปล่อยให้อยู่นิ่งนาน ควรหางานอดิเรกทำ คนที่จะพ้นจากตรงนี้ไปได้ต้องเป็นคนที่.. ๑. อดทน ๒. ขยัน ๓. เปิดเผยตัวเอง ไม่เก็บงำความรู้สึกของตัวเองเอาไว้ แต่ไม่ใช่ว่าไปเที่ยวไปไม่ชอบใจ ก็ไปด่าเขาเลย ไม่ใช่อย่างนั้นนะ หมายถึงว่าถ้าเรามีความรู้สึกอย่างไร ก็เปิดเผยความรู้สึกนั้น เรามีความไม่ชอบใจตรงนี้ ก็ไปบอกเขาว่าเรามีความไม่ชอบใจตรงนี้ “ที่คุณพูดอย่างนี้มานะ เรารู้สึกไม่โอเค (o.k)” อะไรอย่างนี้ ก็บอกเขาได้ หางานทำ อย่าอยู่นิ่ง อย่าบอกว่างานไม่มี ในบ้านนะ ลองไปเก็บให้มันมีระเบียบขึ้นมา เก็บไปแล้วเนี่ยจะมีฝุ่นมีผงอะไร ก็ปัดกวาด ปัดกวาดย่างเดียว ไม่สะอาด ต้องลงมือเช็ดด้วย เช็ดอย่างเดียวผ้าแห้ง ๆ ไม่ได้ ต้องเช็ดแบบชุบน้ำ แล้วหมาด ๆ เช็ดไป กว่าจะเช็ดได้รอบบ้านเนี่ย..นานเลย ในระหว่างนั้น ใจมันจะมีเผลอแว๊บ.. เผลอไปคิดเรื่องนั้นซ้ำอีกแล้ว เผลอไปคิดเรื่องที่ตัวเองซ้ำชอกใจ ทีนี้ตอนเผลอเราจะเห็นจิตที่เผลอได้ง่ายขึ้น โดยมี “งาน” ..งานบ้านนี้แหละ งานบ้าน งานเช็ดถู งานปัดกวาด งานดูแลต้นไม้ อะไรอย่างนี้นะ เอางานนั้นเป็นที่อยู่ของใจ เอาใจจดจ่ออยู่กับงาน ถ้ามีสักแว๊บหนึ่งเผลอไป คิดเรื่องที่ทำร้ายตัวเอง ทำร้ายจิตใจตัวเอง เรื่องที่คิดไปแล้วรู้สึก..โดนทิ่มแทงเนี่ยนะ เรียกว่า “เผลอ” ก็เห็นว่า..เผลอไป แต่ไม่ใช่ว่าไปทำกรรมฐานแบบนั่งเฉย ๆ นะ ถ้านั่งเฉย ๆ มันจะไม่ค่อยเห็น มันจะเพลิน คิดแล้วก็ยาว.. เขาเรียกว่า loop(ลูพ) มันยาว (loop แปลว่า วง, บ่วง, เส้นหรือรูปร่างที่มีลักษณะเป็นวงกลม) ตอนนั่งนิ่งๆ loop ของความเผลอเนี่ยมันยาว แต่ถ้าทำงาน มีอะไรจดจ่อ เช่น สมมติว่าจะเช็ดดอกไม้เนี่ยนะ ‘ดอกไม้นี้ เป็นดอกไม้ตั้งมานานแล้วมีฝุ่นเยอะเหลือเกิน’ ก็เช็ด ๆ ๆ ๆ ไปเรื่อย ๆ นะ เอาใจจดจ่ออยู่กับงานนี้ คือเช็ดฝุ่น ๆ เช็ดฝุ่นไป..เผลอไปคิดเรื่องนั้นอีกแล้ว ‘อ่ะ! รู้ว่าเผลอ’ ก็ทำต่อ ทำไป ซักผ้าไป .. เช็ดไป ซักผ้าไป .. เช็ดไป ซักผ้าไป ทำเรื่อย ๆ อย่ามองว่างานไร้สาระ แต่เอางานนั้นเป็นสำหรับการทำสมถกรรมฐาน ถ้าพูดในแง่ของวิชาการหน่อย.. “งานนั้นเป็นงานที่ฝึกใจให้เป็นสมถกรรมฐาน” เพราะฉะนั้น งานที่จะฝากไว้ให้คนที่มีภาวะซึมเศร้าทำเนี่ยนะ ให้เป็นงานที่ ‘ชวนให้ตัวเองไม่อยู่เฉย ไม่อยู่นิ่ง’ งานอะไรก็ได้ในบ้าน หางานทำ แล้วจะรู้สึกว่าเป็นคนน่ารักมากขึ้น คนจะมองเราด้วยสายตาชื่นชมมากขึ้น เราอาจจะไม่เห็นผล แต่คนอื่นเริ่มเห็น เขาจะเริ่มชมเรามากขึ้น สิ่งดี ๆ จะเข้ามาในชีวิตมากขึ้น อาการที่เป็นซึมเศร้าจะถูกลืมไป เพราะเริ่มมีสิ่งดี ๆ เข้ามาในชีวิต เริ่มมีเรื่องราวที่น่าชื่นใจ ชีวิตเริ่มสดใสมากขึ้น สิ่งที่จะชวนให้คิดที่ออกนอกเรื่องของความซึมเศร้ามีมากขึ้น มันกลายเป็นว่าจากเดิมมีเรื่องเดียวซ้ำ ๆ ตอนนี้กลายเป็นว่ามีเรื่องใหม่ ๆ แล้วรู้สึกยิ่งทำมันยิ่งมองออกว่า ‘เอ๊ะ! เราควรจะมีงานอะไรทำต่อ’ แล้วคนอื่น ๆ ก็จะเห็นผลงานของเรา จะชื่นชมเรา เราก็จะมีสิ่งดี ๆ มีเรื่องดี ๆ ในชีวิตเข้ามามากขึ้น ฝากเอาไว้สำหรับคมที่มีภาวะอย่างนี้เกิดขึ้นมา ให้ขยัน แล้วก็อย่าอยู่นิ่ง และอดทน ทนทำ ทำงานที่ดูเหมือนว่าเหมือนจะไม่มีค่า ไม่มีความหมาย แต่จริง ๆ มันมีค่าอยู่ … ขอฝากไว้อีกนิดหนึ่งว่า ถ้าเริ่มมีอาการมาก ให้ไปหาหมอ บางทีมันไม่ได้เป็นเรื่องเพียงแค่จิตใจ มันเป็นเรื่องเกี่ยวกับทางด้านร่างกายด้วย หมายความว่า ทางด้านรูปธรรมของเรา ร่างกายของเรา ในสมองของเราอาจจะมีเคมีบางอย่างที่มันผิดเพี้ยนไป บางทีอาจจะต้องอาศัยหมอช่วยให้ยา เพื่อไปปรับระดับเคมีในสมอง ก็เป็นเรื่องที่บางครั้งเราต้องอาศัยหมอ อาศัยแพทย์ช่วยในเรื่องของภาวะของโรคเหล่านี้ด้วยเหมือนกัน อย่าไปปฏิเสธนะ ไม่ใช่เรื่องที่ว่าน่าอาย หรือเรื่องเลวร้ายอะไร เป็นเรื่องเขาเรียกว่าเป็นความเจ็บป่วยอย่างหนึ่งทางร่างกายที่มีผลต่อ.. มันไปมีที่สมอง แล้วก็มีผลออกมาทางด้านของการแสดงออกทางกายบ้าง ทางวาจาบ้าง และมันก็กระทบไปถึงจิตใจด้วย ถ้าไปหาหมอ แล้วก็รักษาถูกตรง มันก็ช่วยทำให้อาการของโรคนั้นผ่อนเบาลง แล้วก็อาจจะทำให้เรื่องที่ดูเหมือนหนัก กลายเป็นเบาลงไปได้ ก็ขอฝากเอาไว้ว่า อย่ากลัวหมอ แล้วก็อย่าละอายที่จะไปหาหมอ อย่าไปเข้าใจว่าเราเป็นบ้า ไม่ใช่อย่างนั้นนะ บางทีมันเป็นเรื่องของเคมีในสมอง คือคนไทยจะปัญหาตรงนี้นิดหนึ่งว่า.. พอจะไปหาจิตแพทย์เนี่ยนะรู้สึกว่า ‘เฮ้ย! เราเป็นบ้ารึเปล่า?’ ..จริง ๆ ไม่ใช่บ้า มันเป็นเรื่องที่มันเป็นวิทยาศาสตร์นะ เราสามารถที่จะไปหาหมอ แล้วก็กินยาบางอย่าง แล้วทำให้มันดูดีขึ้นมาได้ ถ้ามีอาการมากเข้า ก็ควรไปหาหมอนะ ขอฝากตรงนี้ไว้ด้วยอีกเรื่องหนึ่ง พระอาจารย์กฤช นิมฺมโล เรียบเรียงจากตอบปัญหาธรรม รายการธรรมะสว่างใจ ออกอากาศวันที่ ๒๗ มกราคม ๒๕๖๔ ลิงค์รายการ https://www.facebook.com/Watsanghathan.Nonthaburi/videos/231278638481272 (นาทีที่ 42.40-48.26 และ 1.01.40-1.03.54) Shortlink: February 25, 2021นิมฺมโลตอบโจทย์admin อ่านต่อ
พระกฤช #ฝากคิด #ฝากคำ #พฤติแห่งจิต การให้จิตมีที่อยู่ มีประโยชน์นะ.. ทำให้มีสติ ‘รู้สภาวะ’ ได้ง่ายขึ้น พอรู้ไปมากๆเข้า เราจะมีทักษะในการรู้ แยกได้ว่า บางทีรู้สภาวะหยาบๆ เรียกว่า รู้กิเลส เช่น ราคะ โทสะ โมหะ บางทีก็เป็นเพียงอาการทางใจ เช่น จิตไหล จิตเคลื่อน จิตรวบ จิตเพ่ง หลวงปู่ดูลย์เรียกอาการเหล่านี้ว่า “พฤติแห่งจิต” สภาวะที่ว่าทั้งหมดนี้ มันไม่ใช่เป็นคน ไม่ใช่เป็นสัตว์ แต่เป็นอาการทางใจ ไม่ใช่เรา พระอาจารย์กฤช นิมฺมโล ที่มา:พระกฤช ฝากคิด ฝากคำ เล่ม ๕ หน้า:๒๙ Shortlink: February 22, 2021ฝากคิดadmin อ่านต่อ
